DAO có thể hoặc cũng không phải là một công cụ hiệu quả cho tổ chức của bạn. Nếu bạn đang có ý định thành lập 1 DAO, hãy lưu ý 8 điều sau đây.
Tahem Verma, người Đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của Mesha cho biết, chúng ta đang chứng kiến sự tái tổ chức công việc trong một thế hệ, khi mà các công ty tìm kiếm các chiến lược tổ chức và quản lý mới.
Với sự quan tâm ngày càng tăng về các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) đã cho thấy tiềm năng của chúng trong việc thúc đẩy sự chấp nhận của người dùng Web3, quyền sở hữu tập thể và tăng khả năng tiếp cận. Nếu được áp dụng trên quy mô lớn, tiềm năng dân chủ hóa của DAO có thể có những tác động mạnh mẽ đến đời sống kỹ thuật số. Nhưng DAO không phải là lựa chọn phù hợp cho mọi dự án và những dự án nào chọn tích hợp chúng phải cấu trúc chúng theo mục đích hợp lý hóa việc quản trị và thúc đẩy sự chấp nhận của người dùng.
1. Xác định mục tiêu của DAO
Để đối phó với những sai sót trong các trung gian phân cấp và các giao dịch thỏa thuận miệng, các DAO tạo ra các nhóm do cộng đồng lãnh đạo với cơ cấu quản trị không có người lãnh đạo. DAO khuyến khích quyền sở hữu tập thể, nơi các nhóm tự quản. Bằng cách nắm giữ một mã thông báo được liên kết với DAO, các thành viên có được quyền biểu quyết và ra lệnh cho những gì DAO làm. Các quyết định này đặt ra các quy tắc của tổ chức và dựa vào các hợp đồng thông minh để tự động hóa cũng như thực thi chúng, khi đáp ứng các tiêu chí xác định trước.
Mục tiêu của nhiều DAO là gây quỹ cho một mục tiêu hoặc sản phẩm chung. Xác định các trường hợp sử dụng duy nhất của tổ chức của bạn là gì và xem xét liệu bạn có cần một DAO để đạt được mục tiêu của mình hay không? Hãy nghĩ về cách bạn sẽ phục vụ cộng đồng và nghiên cứu các loại DAO khác nhau đã và đang tạo được tiếng vang trong cộng đồng. Niềm tin là chìa khóa để quản lý một DAO hiệu quả. Điều này cho phép bạn đo lường cách cộng tác một cách an toàn và minh bạch. Vì vậy, hãy quyết định xem dự án của bạn có cần lớp tin cậy được nhúng trong công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh hay không?
2. Chấp nhận rằng đây là một con đường gian nan
DAO là một giải pháp thay thế hấp dẫn cho mô hình công ty truyền thống, dành cho các công ty khởi nghiệp Web3. Nhưng nó không phải là sự phù hợp lý tưởng cho một số lượng lớn các dự án và thực hiện tốt hơn như các thực thể tập trung. Là một DAO, bạn sẽ cần quản lý hàng trăm hoặc hàng nghìn quyết định chung và đầu tư vào các nền tảng giao tiếp được tổ chức hợp lý có thể mở rộng, có thể truy cập và hỗ trợ các ngôn ngữ khác nhau. Việc điều phối thông qua các nền tảng/kênh liên lạc cũng mất rất nhiều thời gian và không hề đơn giản.
Hãy nghĩ xem các thành viên toàn thời gian sẽ cảm thấy như thế nào khi lương của họ do những người đóng góp khác quyết định. Điều này có nói lên điều gì đó về mức độ đặc quyền của các thành viên DAO hiện tại đang làm việc trong các dự án này không? Phần thưởng cho các thành viên nắm giữ nhiều mã thông báo hơn có thể giải quyết các vấn đề về lòng trung thành nhưng cũng có thể dẫn đến việc mạng lưới bị tập trung hoá.
Thao túng và tỷ lệ cử tri bỏ phiếu thấp cũng là những vấn đề cần xem xét. Công nghệ có thể không giải quyết được tỷ lệ cử tri bỏ phiếu thấp, nhưng nó có thể hợp lý hóa quy trình bỏ phiếu và đẩy nhanh tiến độ. Các phiếu bầu ngoài chuỗi có thể mất nhiều thời gian để một đề xuất cuối cùng được thông qua. Việc tin tặc liên tục tấn công có nghĩa là các biện pháp bảo mật thích hợp cần được áp dụng. Quan trọng nhất, những thách thức về khả năng mở rộng và mức độ phân quyền của DAO là điều bạn cần giải quyết và duy trì. Điều quan trọng là phải xác định sứ mệnh và mục tiêu của dự án và hiểu liệu DAO có phải là lựa chọn phù hợp hay không.
3. Thành lập một nhóm với đa dạng các kỹ năng
Mỗi DAO cần một đội nhóm cốt lõi mạnh mẽ để xây dựng hợp đồng thông minh. Hãy tự hỏi bản thân xem mỗi người trong nhóm của bạn có đam mê với sứ mệnh mà họ đang đặt ra hay không. Tất cả mọi người nên đầu tư vào dự án một cách lâu dài. Thảo luận với nhóm của bạn tại sao cần có DAO, xác nhận nhu cầu và cộng đồng của dự án, đồng thời thảo luận về cách thức hoạt động và lý do tại sao DAO sẽ khuyến khích sự hình thành cộng đồng hơn là một tổ chức tập trung.
Sự bất đồng khi làm rõ mục tiêu và những điểm khó khăn là một dấu hiệu cảnh báo vì điều này có thể ảnh hưởng đến cơ cấu quản trị của bạn sau này. Vì vậy hãy chọn những thành viên có cùng quan điểm nhưng có kỹ năng khác nhau. Sự phức tạp về kỹ thuật có thể xuất hiện ngay cả với toàn bộ một nhóm đều là nhà phát triển. Bạn sẽ cần cân nhắc sử dụng các khuôn khổ hiện có để bắt đầu DAO của mình mà không cần bí quyết kỹ thuật.
4. Thiết lập cơ cấu quản trị phù hợp
Hãy luôn rõ ràng về cách quản trị cộng đồng và các quy trình ra quyết định. Bạn mong muốn tự động hóa việc ra quyết định thông qua các hợp đồng thông minh hay ưu tiên quản trị từ trên xuống dưới? Các quyết định đưa ra dựa trên thâm niên hay khả năng lãnh đạo?
Nhiều DAO vẫn theo hình thức “quyền ra quyết định tập trung vào một nhóm”. 1% chủ sở hữu mã thông báo thực sự nắm 90% quyền ra quyết định. Điều này có thể không khuyến khích các thành viên mới tham gia dự án. Nhóm DAO cốt lõi nên xác định tư cách thành viên chính và các nguyên tắc quản trị của họ để phân bổ quyền biểu quyết một cách bình đẳng. Bỏ phiếu ngoài chuỗi ngày càng trở nên hấp dẫn hơn khi các quyết định là kết quả của các diễn đàn và cuộc họp trực tuyến. Các DAO cung cấp bỏ phiếu ngoài chuỗi dựa vào các công cụ như Snapshot và kết quả được thực hiện tự động. Bỏ phiếu trên chuỗi là nơi mọi người cần mã thông báo DAO để tham gia và trọng lượng của phiếu bầu của thành viên thường dựa trên số lượng mã thông báo mà họ nắm giữ.
Cho dù bạn quyết định hoạt động trên cơ sở một mã thông báo, hãy căn cứ vào lựa chọn của bạn trên cơ chế giúp các thành viên dễ dàng kết nối với ví đa chữ ký, bỏ phiếu cho các đề xuất và xem xét chúng. Bạn hình dung dự án Web3 của mình xem nó có cần mức độ hợp tác như vậy để thành công không? Bạn có cần một mức độ tập trung hoá nào đó hay quy trình mang tính cộng đồng mới là điều quan trọng?
5. Xác định các tiêu chuẩn về quyền sở hữu và giá trị của cộng đồng
Quá trình tham gia một DAO có thể tốn nhiều thời gian. Nếu bạn muốn thành lập một DAO, bạn phải xác định cách mở rộng cộng đồng của mình, cũng như cách cho phép các thành viên mới tham gia và chứng minh quyền của họ đối với ý kiến trong DAO. DAO có thể chỉ dành cho người được mời, tự động mở cho tất cả chủ sở hữu mã thông báo hoặc họ có thể chấp nhận đơn đăng ký. Đây là một quyết định then chốt liên quan đến cơ cấu quản trị và cần được xem xét đầu tiên. Một số DAO đưa vào số lượng sở hữu tối thiểu cho các thành viên khác nhau để tránh các vấn đề về lòng trung thành. Những người khác hiện yêu cầu thành viên sở hữu một NFT cụ thể, có chức năng tương tự như thẻ thành viên. Thiết lập các ngưỡng và tiêu chí tham gia là rất quan trọng trong việc xác định những gì sẽ hiệu quả cho tổ chức của bạn.
Giúp mọi thành viên tiềm năng dễ dàng tham gia và hiểu dự án của bạn là gì thông qua việc cung cấp cổng thông tin trực tuyến cho tất cả các quy tắc và tiêu chuẩn. Các DAO có cộng tác viên được trả tiền trên cơ sở toàn thời gian sẽ muốn xem các yêu cầu cụ thể. Đó là một cách chắc chắn để tránh các tranh chấp sau này. Vạch ra các quy trình giải quyết xung đột vì phân cấp không có nghĩa là không có sự cố.
6. Ngân quỹ và tokennomics
Trong các DAO, mã thông báo phục vụ mục đích thưởng cho các thành viên, bỏ phiếu cho các đề xuất và mở khóa các lợi ích khác. Tùy thuộc vào bạn mà mã thông báo sẽ được sử dụng để bỏ phiếu cho định hướng của tổ chức, giữ giá trị bổ sung hoặc mang lại cơ hội thu lợi nhuận. Đảm bảo sự hỗ trợ lâu dài từ các nhà đầu tư bằng cách thu hút, giữ chân họ. Điều này làm giảm cơ hội các nhà đầu tư chỉ ủng hộ dự án của bạn để kiếm lợi nhuận từ cổ phần của họ. Các mã thông báo chưa được phát hành cũng có thể được sử dụng để thu hút thành viên và tạo động lực cho lòng trung thành lâu dài.
Cách bạn phân bổ các mã thông báo này sẽ tạo ra sự cân bằng giữa việc khuyến khích cộng đồng và có đủ dự trữ trong quỹ để đạt được các mục tiêu lớn hơn. Duy trì các cuộc kiểm toán bên ngoài thường xuyên và tận dụng các công cụ quản trị có sẵn cho bạn, chẳng hạn như quản lý ngân quỹ, phân bổ ngân quỹ dựa trên các quyết định tập thể. Ngoài ra, bạn có thể xem xét cung cấp các chương trình cho nhóm của mình được liên kết với ví đa chữ ký, giúp loại bỏ sự phức tạp khi chuyển đổi tiền điện tử sang tiền pháp định.
7. Giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng và tính minh bạch
Khả năng mở rộng có thể gây ra vấn đề cho các DAO và cần được xem xét trong quá trình hình thành của chúng. Phi tập trung làm chậm quá trình ra quyết định. Đây là một vấn đề đối với các công ty khởi nghiệp đang muốn tiến nhanh. Bạn nên giải quyết cách DAO của bạn và các thành viên khác sẽ xử lý việc ra quyết định và quyết định nào sẽ phụ thuộc vào một cuộc bỏ phiếu. Việc chỉ định các ủy ban khác nhau hoặc thực thi các ngưỡng bỏ phiếu khác nhau có thể giúp mở rộng quy mô trong trường hợp này. Các chiến lược như vậy đảm bảo rằng các DAO duy trì việc ra quyết định phi tập trung và ít nhất vẫn là một phần dân chủ.
Để DAO của bạn phát triển, bạn cần duy trì mức độ minh bạch cao. Dữ liệu được công khai, nhưng việc theo dõi phân phối mã thông báo là một quá trình dài và cần được rút kinh nghiệm dần. Có được một bức tranh rõ ràng về cách mã thông báo gốc của bạn được phân phối bằng cách sử dụng các nền tảng có thông tin chi tiết theo thời gian thực. Công khai các số liệu doanh thu và tình trạng ngân quỹ của bạn để các thành viên có tất cả các dữ kiện khi đưa ra quyết định trong lĩnh vực này.
8. Có tầm nhìn dài hạn
Nếu DAO là một công cụ hữu ích cho tổ chức của bạn, thì việc chỉ xem xét quản trị, quyền sở hữu tập thể, lòng tin và khả năng mở rộng là chưa đủ. Giao tiếp cộng đồng, tiếp cận người dùng mới và kiểm tra liên tục các nguyên tắc quản trị là điều cần thiết, đặc biệt khi bạn mở rộng quy mô. Hầu hết các DAO thất bại vì họ không thể đánh giá tầm nhìn dài hạn và sự tham gia của cộng đồng. Hoặc họ không thể nhìn thấy sự phức tạp của xã hội thường đi kèm với sự cởi mở và đồng sáng tạo từ tất cả các thành viên. Thiết kế DAO của bạn với tính linh hoạt, tầm nhìn dài hạn, sẵn sàng kiểm soát khi cần thiết và minh bạch đối với các thành viên và cộng tác viên của bạn.
Thông tin về các Tác giả
Tahem Verma là Đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của Mesha, công cụ quản lý thông minh “All in One” dành cho các công ty khởi nghiệp Web3 và DAO. Verma trước đây đã thành lập ứng dụng học tiếng Anh Enguru. Anh đã nhận bằng Cử nhân tại Đại học Pennsylvania và bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại Cornell Tech.
Bạn nghĩ sao về thông tin trên? Chia sẻ ngay ý kiến trong nhóm Telegram của chúng tôi nhé.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản với thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Bất kỳ hành động nào người đọc thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi, họ cần phải đánh giá lại và hoàn toàn chịu rủi ro từ quyết định của chính họ.
