Bitcoin đã tăng mạnh từ khoảng 91,000 USD lên hơn 94,000 USD chỉ trong hai giờ trong phiên giao dịch tại Mỹ vào thứ Ba, khiến nhiều trader bất ngờ. Trong khi một số người vui mừng với cú tăng đột biến này, thì một số người khác lại tỏ ra lo lắng — cho rằng đây là ví dụ điển hình về thao túng thị trường.
Một trong những điều đáng lo ngại nhất là không có yếu tố cơ bản nào thúc đẩy đợt tăng giá này.
SponsoredChưa có yếu tố kích thích, nhưng hàng triệu USD đã đổ vào chỉ trong vài phút
Nhà giao dịch crypto Vivek Sen chỉ ra rằng không có tin tức hay thông báo lớn nào để giải thích cho biến động giá đột ngột này. Việc không tìm ra nguyên nhân rõ ràng khiến nhiều người nghi ngờ rằng đây là một cú đẩy giá có chủ đích chứ không phải tự nhiên xảy ra.
Các nhà phân tích on-chain nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu giao dịch bất thường. Theo nhà nghiên cứu DeFiTracer, market maker Wintermute đã mua 68 triệu USD Bitcoin chỉ trong một giờ khi giá tăng mạnh. Một phân tích viên khác là DefiWimar cho biết nhiều ông lớn như Coinbase, BitMEX và Binance cũng thực hiện các lệnh mua lớn một cách phối hợp, gọi đây là hoạt động thao túng có tổ chức.
Trader kỳ cựu NoLimitGains đã phân tích chi tiết lý do vì sao đợt tăng này trông có vẻ “giả tạo”. Anh chỉ ra nhiều dấu hiệu cảnh báo: order book mỏng dễ bị đẩy giá lên, nhiều lệnh mua lớn xuất hiện trong vài phút và sau cú tăng không có sự tiếp nối rõ ràng. Anh cho rằng các cú tăng thật sự sẽ tạo ra cấu trúc thị trường, còn các cú tăng bị thao túng chỉ tạo ra cái bẫy giá cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Các trader ở cả hai phía bị thanh lý—dấu hiệu điển hình của việc săn thanh khoản
Có lẽ lý do thuyết phục nhất liên quan đến chiến lược “săn thanh khoản” mà nhiều trader nhắc tới. Đây là chiến thuật mà các cá mập đẩy giá lên hoặc xuống mạnh nhằm kích hoạt lệnh thanh lý của các nhà đầu tư dùng đòn bẩy.
SponsoredKhi nhà đầu tư mở vị thế có sử dụng đòn bẩy, họ thường đặt mức giá thanh lý — là mức mà vị thế sẽ tự động bị đóng nếu giá đi ngược lại. Những mức giá thanh lý này thường tập trung ở một số vùng giá nhất định, tạo ra nhóm “thanh khoản” để các cá mập nhắm đến. Khi giá Bitcoin bị đẩy lên đột ngột, nhiều nhà đầu tư bán khống bị thanh lý buộc phải mua lại vị thế với giá cao. Việc mua bắt buộc này càng làm giá đẩy mạnh hơn, giúp cá mập bán ra ở giá cao, còn nhà đầu tư nhỏ lẻ thì bị cuốn theo mà không kịp trở tay.
Trader Orbion đã nêu bật diễn biến này, cho biết trong ngày có tới 70 triệu USD bị thanh lý lệnh Long, sau đó là 61 triệu USD bị thanh lý lệnh Short — cả hai phe đều bị “quét sạch” chỉ trong vài giờ.
NoLimitGains cảnh báo rằng từ trước đến nay, những cú tăng thẳng đứng như thế này thường giảm mạnh ngược trở lại. Khi funding rate leo thang và open interest tăng nhanh, các dấu hiệu cảnh báo càng rõ rệt. Anh dự đoán đây là dấu hiệu cá mập chuẩn bị bán ra khi nhà đầu tư nhỏ lẻ phấn khích mua vào ở vùng giá cao.
Không phải ai cũng tin rằng đó là thao túng
Tuy nhiên, không phải tất cả các chuyên gia đều cho rằng thị trường bị thao túng. Nhà phân tích on-chain Darkfost lại cho rằng dữ liệu lao động Mỹ được công bố cùng thời điểm mới chính là yếu tố thực sự tác động đến thị trường. Số liệu JOLTS về việc làm tháng 10 đạt 7.67 triệu — cao hơn nhiều so với dự báo 7.0 triệu, trong khi báo cáo việc làm hàng tuần của ADP lần đầu tiên chuyển sang tích cực sau nhiều tuần sụt giảm.
Anh giải thích rằng Bitcoin tăng khoảng 4% ngay sau khi thông tin này được công bố. Khi cuộc họp FOMC sắp diễn ra và khả năng Fed cắt giảm lãi suất đang được kỳ vọng nhiều, Darkfost cho rằng bối cảnh vĩ mô đang hỗ trợ cho các tài sản rủi ro như Bitcoin. Điều này cho thấy cú tăng vừa rồi có thể xuất phát từ yếu tố cơ bản chứ không hẳn do thao túng giá.
Tại thời điểm viết bài lúc 11:30 UTC, Bitcoin đã giảm nhẹ về mức 92,500 USD sau khi đạt đỉnh trong ngày.