Bitcoin Halving là gì?

Bitcoin Halving là khái niệm diễn tả việc cắt giảm một nửa lượng Bitcoin mới được các miners (còn gọi là thợ đào hay thợ mỏ) tạo ra hoặc kiếm được. Điều này diễn ra cứ khoảng mỗi bốn năm một lần nhằm để kiểm soát cẩn thận việc phân phối Bitcoin, ngăn chặn lạm phát, và các vai trò quan trọng khác. Điều này đã khiến Bitcoin Halving trở thành khái niệm không thể thiếu trong lĩnh vực tiền điện tử. Nếu bạn chưa biết nhiều về Bitcoin hay thế giới tiền điện tử nói chung. Và bạn muốn tìm hiểu thêm về nó. Thì một trong những cách tốt nhất là hiểu về hoạt động Blockchain của Bitcoin. Có nhiều khía cạnh cần phải nghiên cứu, Bitcoin Halving có lẽ là một trong những khái niệm sáng tạo nhất mà ngành công nghiệp Crypto/Blockchain mang lại.

Trong bài viết này

1. Bitcoin Halving là gì?
2. Tạo sao Bitcoin Halving xảy ra?
3. Đồ thị Bitcoin Halving – Lần Bitcoin Halving gần đây là khi nào?
4. Sẽ còn bao nhiêu lần Bitcoin Halving nữa?
5. Bitcoin Halving ảnh hưởng đến giá Bitcoin thế nào?

Bitcoin Halving là gì và nó hoạt động như thế nào?

• Bitcoin Halving đã xuất hiện kể từ khi Satoshi Nakamoto – cha đẻ bí ẩn của Bitcoin – đã xuất bản một white paper (sách trắng – một tài liệu giới thiệu giúp người đọc hiểu về một vấn đề nào đó) cho Bitcoin vào ngày 31 tháng 10 năm 2008. Trong tài liệu này, lần đầu tiên khái niệm về tiền kỹ thuật số được trình bày, sau này nó đã được biết đến như một loại tiền điện tử, được gọi là Bitcoin (BTC).
• White Paper này đã giải thích tiền kỹ thuật số sẽ là gì, nó sẽ trông như thế nào và nó sẽ hoạt động rao sao? Bên cạnh Bitcoin, White Paper này cũng giới thiệu về công nghệ blockchain, đã và đang là công nghệ cơ bản của khá nhiều loại tiền điện tử.
• Bitcoin Halving nổi lên như một trong những khái niệm chính của công nghệ mới, như một phương cách để ngăn chặn lạm phát và kiểm soát việc phân phối đồng tiền mới. Nó gắn chặt với khái niệm khai thác tiền điện tử, là hoạt động mà các nhà khai thác (thợ mỏ) sẽ cung cấp sức mạnh tính toán của họ để giải các phương trình toán học phức tạp, nhằm “giải” được các khối (block) của Blockchain. Mỗi khối như vậy sẽ đại diện cho một nhóm các giao dịch. Các giao dịch này được xác nhận khi khối đã được giải xong. Và khối đó sẽ được thêm vào dưới dạng một mục mới trong sổ cái kỹ thuật số (digital ledger).

• Đổi lại cho những nổ lực của mình, những người khai thác sẽ nhận được phần thưởng dưới dạng những Bitcoin mới. Tuy nhiên, để ngăn chặn lạm phát, phần thưởng được thiết kế sao cho để ngày càng nhỏ hơn khi quá trình cứ tiếp tục.
• Nói cách khác, dự án này được thiết kế đi kèm với một quy trình gọi là “halving” (tức cắt giảm một nữa), xảy ra mỗi lần khi người khai thác Bitcoin đã khai thác được 210.000 khối. Và cứ hễ điều này xảy ra, thì phần thưởng khối sẽ bị chia đôi. Bằng cách đó, số lượng tiền mới được phát hành và đưa vào lưu thông sẽ giảm dần, cho phép giá tăng chậm, trong khi không làm quá tải thị trường.
• Đồng thời, nó sẽ tạo động lực cho các nhà khai thác trong một thời gian dài hơn, khi họ dần dần làm việc để đạt đến được tổng cung 21 triệu Bitcoin.

Tạo sao Bitcoin Halving xảy ra?

Như đã đề cập ở trên, có một vài mục đích cho Bitcoin Halving như sau:

1. Ngăn chặn lạm phát
2. Tăng giá trị của BTC
3. Tạo thời gian để ngành công nghiệp Crypto trưởng thành

Cùng phân tích kỹ càng hơn từng mục đích một, và hiểu cách chúng đã khiến cho Bitcoin có được tình trạng như hiện tại như thế nào?

1. Ngăn chặn lạm phát

Bitcoin đã xuất hiện như một phản ứng đáp trả đối với cuộc khủng hoảng tài chính xảy ra trên thế giới vào năm 2008. Trước đó, các ngân hàng lại một lần nữa chứng minh rằng: các nhà quản lý tiền tập trung là không đáng tin cậy, và họ sẵn sàng lạm dụng quyền lực của mình nếu điều đó khiến họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn. Chính vì thế, Nakamoto đã tạo ra cách tiếp cận phi tập trung của riêng mình, ông tìm cách loại bỏ những nguy hiểm vốn quá phổ biến trong ngành tài chính truyền thống. Một trong những vấn đề nguy hiểm đó chính là lạm phát. Là tình trạng xảy ra khi các cơ quan tập trung và có thẩm quyền chỉ cần tự do in tiền khi hết tiền, để bù vào khoản lỗ. Rõ ràng, việc thêm tiền mới vào lưu thông sẽ làm giảm giá trị của đồng tiền, và khiến cho toàn bộ ngành tài chính bị ảnh hưởng. Chúng ta đã thấy điều này nhiều lần trong lịch sử, thậm chí đã có lúc toàn bộ tiền tệ trở nên vô giá trị. Để ngăn chặn điều này, Satoshi đã thiết kế Bitcoin với nguồn cung hạn chế là 21 triệu đơn vị. Đây là mức tối đa và sẽ không bao giờ có nhiều Bitcoin hơn thế. Đồng thời, ông cũng nhận ra rằng cần phải tạo ra một cách để phát hành những đồng tiền này dần dần. Điều này sẽ tạo động lực cho các nhà khai thác tiếp tục xác minh các giao dịch, bằng cách trao cho họ một số lượng tiền cụ thể trên mỗi khối để làm phần thưởng. Tuy nhiên, để Bitcoin đủ thời gian phát triển và trưởng thành, ông cũng thiết kế các phần thưởng sao cho chúng ngày càng nhỏ hơn, nhằm trì hoãn việc đạt đến đồng tiền thứ 21 triệu. Kết quả là, cứ mỗi lần Halving, các thợ mỏ sẽ nhận được phần thưởng ít hơn, cắt giảm một nửa mỗi lần. Nếu phần thưởng ban đầu là 50 BTC mỗi khối, sau khi giảm một nửa lần đầu tiên, phần thưởng sẽ giảm xuống còn 25 BTC mỗi khối. Sau khi giảm một nửa lần thứ hai, nó sẽ giảm thêm xuống còn 12,5 BTC mỗi khối, cứ như thế …

2. Tăng giá trị của BTC

Dĩ nhiên là Satoshi không thể dự đoán khi nào giá Bitcoin sẽ tăng, hay nó sẽ tăng đến mức nào. Tuy nhiên, ông ấy đã mong đợi điều đó xảy ra, và Bitcoin đã bắt đầu có giá khi nó được phát hành. Hiện tại, như bạn biết, không có bất kỳ tài sản nào trong thế giới thực được bảo chứng để mang lại giá trị cho Bitcoin cả. Thay vào đó, giá trị của nó nằm ở tính ưu việt của nó như một đồng tiền phi tập trung.  Sau khi Satoshi chứng minh giá trị của Bitcoin mà không có cơ quan tập trung nào có thể kiểm soát, mọi người bắt đầu nhận ra rằng có một con đường mới. Họ nhận ra rằng họ không cần đến ngân hàng vốn có thể đóng băng tài khoản của họ bất cứ lúc nào. Họ không phải lệ thuộc vào việc tin tưởng ngân hàng sẽ không lạm dụng quyền lực đối với tiền. Và, hầu hết họ nhận ra rằng họ không phải trả một khoản phí lớn để chuyển tiền. Có những lợi ích đang thu hút mọi người đến với Bitcoin, và nếu càng nhiều người sử dụng nó – nó càng trở nên có giá trị. Chính vì thế, giá trị của Bitcoin thay đổi theo những gì mọi người nghĩ về nó, và nó chỉ còn có giá trị khi nó còn hữu ích. Nhưng, Satoshi biết rằng, mọi người sẽ cần thời gian để làm quen với ý tưởng về một loại tiền tệ mới, và sẽ tốn nhiều thời gian để ý tưởng đó lan rộng. Ông cũng dự đoán trước viễn cảnh các nhà chức trách sẽ cố gắng ngăn chặn điều này xảy ra, bằng việc ngăn cản mọi người sử dụng nó hoặc bằng cách cố gắng giữ nó trong bóng tối. Thế nên Bitcoin cũng cần phải hiếm, để những người chấp nhận sớm không thể sở hữu quá nhiều, và rồi giá trị của nó sẽ tăng lên khi nhiều người muốn sở hữu hơn. Đó là một lý do khác cho quá trình Halving diễn ra. Với nguồn cung lưu hành giảm dần, mỗi lần giảm một nửa sẽ mang lại sự tăng giá của đồng tiền, nguồn cung sẽ trở nên ít hơn trong lúc nhu cầu tiếp tục tăng. Không cần phải nói nhiều, Satoshi đã đúng, và tất cả đều hoạt động chính xác như kế hoạch cho đến thời điểm này.

Tạo thời gian để ngành công nghiệp Crypto trưởng thành

Như đã đề cập trước đó, khai thác tiền điện tử có thể khá tốn kém, vì nó đòi hỏi rất nhiều sức mạnh tính toán, máy móc đắt tiền, và cũng rất nhiều điện. Do thiết kế ban đầu, BTC có thể được khai thác bởi một người hoặc một triệu người mà không có nhiều sự khác biệt. Satoshi đảm bảo điều này bằng cách tạo ra khái niệm về độ khó khai thác – một thuật toán làm giảm hoặc tăng độ khó dựa trên số lượng người khai thác và năng lực tính toán được đóng góp. Thiết kế đảm bảo rằng, mỗi khối sẽ cần trung bình 10 phút để giải quyết, bất kể mọi người có sức mạnh tính toán bao nhiêu. Nhiều thợ mỏ hơn với nhiều sức mạnh tính toán hơn sẽ đảm bảo số lượng các khối được khai thác nhanh hơn. Điều này cho phép mọi người khai thác tất cả 21 triệu đơn vị BTC nhanh hơn nhiều. Nếu điều đó xảy ra, sẽ không ai quan tâm đến việc tiếp tục quá trình khai thác, mà chỉ đơn giản là duy trì mạng lưới Bitcoin, điều này càng không nên xảy ra trong những ngày đầu, khi rất ít người sử dụng đồng tiền này để thực hiện giao dịch. Thế nên, Bitcoin Halving giải quyết hoàn toàn vấn đề. Nó khiến các thợ mỏ quan tâm đủ lâu để Bitcoin trưởng thành, mở rộng và thu hút người dùng. Sau khi tất cả các đồng tiền được khai thác, các thợ mỏ sẽ có thể kiếm được lợi nhuận cho những nỗ lực của họ bằng cách sống nhờ phí giao dịch, thay vì tạo ra Bitcoin mới. Nhưng, để có thể sinh lãi, Bitcoin cần phải trở thành xu hướng chính và được sử dụng trên toàn thế giới.

Đồ thị Bitcoin Halving – Lần Bitcoin Halving gần đây là khi nào?

Tại thời điểm viết bài này, Bitcoin đang tiến tới lần halving thứ ba. Nó đã trải qua quá trình này hai lần trước đó và nó sẽ thực hiện lại trong tháng 5 năm 2020 này. Do cách giải quyết khối tương đối nhất quán, nên có thể dự đoán với độ chính xác tương đối khi sự kiện Bitcoin Halving sẽ xảy ra. Đó là cứ sau bốn năm, là khoảng thời gian cần thiết để khai thác 210.000 khối. Chu kỳ này được mô tả trong biểu đồ Bitcoin Halving bên dưới. Như đã đề cập, sự kiện Bitcoin Halving đã xảy ra hai lần trong quá khứ. Lần đầu tiên diễn ra vào ngày 29 tháng 11 năm 2012, trong khi lần thứ hai xảy ra vào ngày 10 tháng 7 năm 2016.

Sẽ còn bao nhiêu lần Bitcoin Halving nữa?

Lần thứ ba dự kiến sẽ xảy ra vào khoảng ngày 13 tháng 5 năm 2020 và lần thứ thứ có thể sẽ xảy ra vào một thời điểm nào đó vào năm 2024. Sau đó, lần thứ năm sẽ diễn ra vào năm 2028, v.v. Bitcoin Halving thực sự sẽ tiếp tục xảy ra trong nhiều thập kỷ, do thiết kế ban đầu của Bitcoin. Phần thưởng sẽ tiếp tục ngày càng nhỏ hơn, điều đó có nghĩa là dự án sẽ không bao giờ thực sự đạt đến Satoshi cuối cùng (đơn vị BTC nhỏ nhất). Dĩ nhiên việc khai thác vẫn cứ tiếp tục miễn là có ai sẵn sàng làm điều đó. Nhưng đến một lúc nào đó, phần thưởng khai thác sẽ không còn mấy giá trị nữa. Điều này sẽ không xảy ra trong nhiều thập kỷ tới, hoặc thậm chí hơn một thế kỷ nếu chúng ta cho rằng BTC vẫn sẽ tồn tại vào thời điểm đó. Một số ước tính nói rằng, việc khai thác sẽ còn tiếp tục cho đến năm 2140. Nhưng, vào thời điểm đó, thế giới sẽ hoàn toàn biến đổi bởi ngành công nghiệp tiền điện tử và các giải pháp cho vấn đề đó cũng có thể sẽ được tìm thấy. Một giải pháp khác là sử dụng phí giao dịch để trả cho những người khai thác cho những nỗ lực của họ (như đã giải thích ở trên). Nhưng, sự phát triển của BTC và các ý tưởng mới tiếp tục xuất hiện, vì vậy hoàn toàn có thể có một giải pháp mới sẽ được phát minh cho đến lúc đó.

Bitcoin Halving ảnh hưởng đến giá Bitcoin thế nào?

Chúng ta đã đề cập ngắn gọn trước đó rằng, Bitcoin Halving đảm bảo dòng tiền lưu thông sẽ giảm dần, trong khi nhu cầu tăng theo thời gian. Ngày càng có nhiều người tham gia vào thị trường Bitcoin. Đây chính là ý tưởng phổ biến nhất đằng sau sự kiện Bitcoin Halving tác động đến giá Bitcoin. Tuy nhiên, trong khi nó nghe có vẻ tuyệt vời trên lý thuyết, bạn có thể tự hỏi thực tế thì tác động như thế nào? May mắn thay, nó đã thể hiện đúng như vậy. Với 11 năm kể từ khi Bitcoin ra mắt và hai lần Halving trong quá khứ, chúng ta có thể sử dụng dữ liệu này để đánh giá xem kế hoạch Satoshi Nakamoto có thực sự hiệu quả hay không.

1. Tháng 11 năm 2012 – Bitcoin Halving lần đầu tiên

Dữ liệu tại thời điểm Halving lần đầu này được coi là không đáng tin cậy cho những người muốn thấy tác động thực sự của Bitcoin Halving. Lý do cho điều này là vì, vào thời điểm đó, chỉ có một số ít các sàn giao dịch tiền điện tử hoạt động, nhiều sàn đã bị đóng cửa. Chưa kể đến việc mua và bán Bitcoin khó khăn hơn nhiều, vì việc gửi tiền khó hơn và lại có ít traders hơn. Vì vậy độ thanh khoản chỉ là một phần rất nhỏ so với chúng ta thấy ngày nay. Tuy nhiên, dữ liệu chúng ta có từ những ngày đó nói rằng, việc khai thác không có bất kỳ ảnh hưởng ngay lập tức nào đến giá cả. Thay vào đó, phải mất khoảng 11 tháng để BTC tăng trưởng theo hình parabol và thấy rõ một động lực tăng lên kéo dài. Nhưng, sau 11 tháng đó, BTC bắt đầu thấy một sự chuyển đổi đáng kinh ngạc. Giá của nó đã tăng 7.562% từ 12 đô la tại thời điểm Halving lên đến 1.100 đô la vào khoảng 11 tháng sau đó. Sự đột biến đáng kinh ngạc này đã mang lại rất nhiều trader mới; nó kéo theo một mối quan tâm lớn hơn trong ngành công nghiệp tiền điện tử; nó đã châm ngòi cho sự phát triển của nhiều altcoin xuất hiện trong những năm tiếp theo và hơn thế nữa. Tuy nhiên, tiền điện tử vẫn chưa được biết đến hầu hết trên toàn thế giới, ngay cả sau sự kiện này.

2. Tháng 7 năm 2016 – Bitcoin Halving lần thứ hai

Vào thời điểm này, giá BTC đã ổn định hơn kể từ lần Halving đầu tiên. Nó đã đạt đến đỉnh điểm ở mức 1.100 đô la, và sau đó trải qua một thời gian dài điều chỉnh, đưa giá xuống còn 600 đô la. Đây là lúc diễn ra Bitcoin Halving lần thứ hai. Và 11 tháng sau sự kiện, nó bắt đầu chứng kiến sự đột biến lớn nhất từ trước cho đến nay. Tháng 5 năm 2017 (chính xác là 11 tháng sau khi halving) – BTC bắt đầu tăng trưởng trở lại một cách mạnh mẽ nhất từ trước đến nay, đưa giá lên mức cao nhất mọi thời đại là 20.000 đô la mỗi BTC. Giá đã vượt quá đỉnh cao nhất trước đó của nó khoảng 18 lần chỉ trong vài tháng, từ tháng 5 năm 2017 đến tháng 12 năm 2017. Tuy nhiên, lần này, toàn bộ thế giới đã chú ý và cuối cùng tiền điện tử đã thoát ra khỏi bóng tối. Sự đột biến đã khiến hàng triệu nhà giao dịch đến với ngành công nghiệp tiền điện tử. Hàng ngàn Altcoin đã được tung ra, và vì Bitcoin là đồng tiền thống trị trong ngành công nghiệp tiền điện tử, nên đã khiến tất cả Altcoin khác cũng tăng trưởng theo một cách vô tiền khoáng hậu. Điều này cũng thúc đẩy sự phát triển của tiền điện tử trong những năm tới, và bây giờ, chúng ta đang tiến gần lần Halving thứ ba, chỉ còn vài tuần nữa là đến thời điểm này. Nếu lịch sử lặp lại, đợt tăng trưởng tiếp theo có thể bắt đầu vào tháng 4 năm 2021. Tuy nhiên, điều đó cũng hoàn toàn có thể xảy ra sớm hơn thế. Với tất cả các dữ liệu được đề cập có sẵn cho tất cả mọi người trong lịch sử tiền điện tử, nhiều người đang mong đợi đợt tăng giá tiếp theo sẽ đến và đưa BTC lên tầm cao hơn nữa chưa từng thấy trước đây. Với kỳ vọng như vậy, mọi người có thể bắt đầu mua BTC khá nhanh chóng, mong muốn trở nên giàu khi cuối cùng Bitcoin cũng tăng giá như tên lửa. Và chính tâm lý đó, có thể tự gây ra sự bột biến đầy bất ngờ.

Kết luận

Cuối cùng, Bitcoin vẫn đang phát triển, vẫn thu hút người dùng và vẫn đang tìm kiếm giá trị của nó. Điều này có thể sẽ vẫn còn tiếp tục trong nhiều năm tới, cho đến khi mọi người bắt đầu thật sự sử dụng nó. Điều đó có nghĩa là vẫn còn nhiều năm biến động, không chắc chắn và rủi ro. Tuy nhiên, nó cũng hứa hẹn sẽ thay đổi thế giới và mang lại nền tài chính phi tập trung, và sẽ thay đổi cách chúng ta sử dụng tiền mãi mãi. Có thể nói rằng, từ tất cả các khái niệm đổi mới mà Bitcoin đã mang lại, Bitcoin Halving có thể là thứ cho phép đồng tiền này trở nên lớn như hiện tại. Nó cho thấy rằng không cần một cơ quan tập trung để kiểm soát việc phân phối tiền, cũng như tạo ra nó. Bitcoin Halving đã cho BTC thời gian rất cần thiết để nó tự mở rộng và được chú ý. Bitcoin Halving cũng đã mang lại cho các thợ mỏ động lực để tiếp tục khai thác đồng tiền bằng cách đảm bảo rằng không có quá nhiều BTC sẽ được phát hành cùng một lúc. Và còn nhiều lợi ích hơn thế nữa. Đây là lý do tại sao Bitcoin Halving là một quá trình quan trọng, và tại sao sự kiện Bitcoin Halving sắp tới sẽ là một trong những sự kiện quan trọng nhất đối với tương lai Bitcoin, và cuối cùng, là đối với lịch sử phát triển của nó.