Nâng cấp Celestia và Proof-of-Governance: Bước ngoặt cho TIA?

Celestia đang bước vào giai đoạn quan trọng với hai thay đổi cơ bản: nâng cấp Matcha và đề xuất Proof-of-Governance (PoG).

Những cải tiến kỹ thuật này và việc tái cấu trúc tokenomics có thể biến TIA từ một token lạm phát cao thành một tài sản có khả năng giảm phát. Với kỳ vọng ngày càng tăng từ cộng đồng và hệ sinh thái mở rộng nhanh chóng, câu hỏi đặt ra là: Liệu TIA có thể bứt phá mạnh mẽ trong những năm tới?

Matcha: Nâng cấp kỹ thuật và thắt chặt nguồn cung

Theo thông báo chính thức của Celestia, nâng cấp Matcha sẽ tăng kích thước khối lên 128MB, tối ưu hóa việc truyền khối và cải thiện hiệu suất theo đề xuất CIP-38. Quan trọng hơn, đề xuất CIP-41 giảm lạm phát hàng năm từ khoảng 5% xuống còn 2.5%, trực tiếp thắt chặt nguồn cung lưu thông của TIA. Thay đổi này làm cho TIA trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư dài hạn và củng cố vai trò của nó như một tài sản thế chấp tiềm năng trong DeFi.

Vượt ra ngoài động lực cung cấp, Matcha cũng mở rộng “không gian khối” có sẵn cho rollups, loại bỏ rào cản lọc token cho IBC/Hyperlane, và định vị Celestia là lớp khả dụng dữ liệu (DA) trung tâm cho các chuỗi khác. Điều này đặt nền tảng cho các nguồn doanh thu mới, vì phí DA từ rollups có thể được chuyển để hỗ trợ giá trị của TIA trong tương lai.

PoG: Con đường hướng tới một token giảm phát?

Điểm nổi bật tiếp theo là đề xuất Proof-of-Governance (PoG). Theo Kairos Research, PoG có thể giảm phát hành hàng năm xuống chỉ còn 0.25% — giảm 20 lần so với mức hiện tại. Với sự giảm mạnh trong phát hành như vậy, ngưỡng doanh thu cần thiết để đẩy TIA vào trạng thái giảm phát ròng trở nên rất thấp.

“Phân tích của chúng tôi cho thấy TIA có thể chuyển từ một token lạm phát sang một tài sản giảm phát, hoặc gần như không lạm phát dưới điều kiện phù hợp,” Kairos Research nhận xét.

Một số chuyên gia cho rằng ngay cả phí DA cũng có thể đủ để đẩy TIA vào lãnh thổ giảm phát. Thêm các nguồn doanh thu mới, chẳng hạn như một stablecoin hệ sinh thái hoặc DATs tạo ra doanh thu, có thể “hoàn toàn lật ngược câu chuyện tokenomics của TIA”. Quan điểm này củng cố niềm tin của cộng đồng rằng Celestia có thể trở thành một mô hình cho việc liên kết giá trị token với hiệu suất kinh doanh thực sự.

Ngay cả đồng sáng lập Celestia Mustafa Al-Bassam, người từng hoài nghi về PoG, cũng đã thay đổi quan điểm. Ông so sánh hệ thống này với các cấu trúc phi tập trung bền vững như ICANN và IANA, những tổ chức đã tồn tại lâu dài mà không tập trung quyền lực.

“Quan điểm này phù hợp với tầm nhìn của Celestia: bằng cách cho phép các nút nhẹ có thể xác minh, mạng đảm bảo rằng các trình xác thực không cần phải được tin tưởng về tính chính xác, bảo vệ an ninh mà không tập trung quyền lực,” Mustafa Al-Bassam chia sẻ.

Nếu Celestia thực hiện thành công, PoG có thể là một bước tiến cực kỳ tích cực cho toàn bộ mạng lưới.

TIA: Kỳ vọng cao, nhưng rủi ro vẫn còn

Về giá cả, TIA gần đây đã điều chỉnh giảm, phản ánh các tín hiệu kỹ thuật giảm giá ngắn hạn như RSI, MACD và dòng vốn ròng chảy ra. Tại thời điểm viết bài, dữ liệu từ BeInCrypto cho thấy TIA đang giao dịch thấp hơn hơn 93% so với ATH vào tháng 02/2024.

Với sự biến động như vậy, tâm lý thị trường vẫn chủ yếu là bi quan. Một số nhà đầu tư cho rằng TIA là ví dụ cho câu nói, “đừng gắn bó quá lâu với tài sản của bạn.” Sự cường điệu từ airdrop 18–24 tháng trước, kết hợp với việc các nhà đầu tư mạo hiểm liên tục mở khóa token và làm giảm giá trị của nó, đã gây áp lực nặng nề lên token. Một số thậm chí còn mô tả biểu đồ của TIA là “đau đớn và khổ sở!”

Do đó, những đề xuất mới này và kho bạc 100 triệu USD có thể trở thành cứu cánh cho dự án. Tuy nhiên, chìa khóa nằm ở việc thực hiện. PoG yêu cầu sự chấp thuận của cộng đồng, phân phối doanh thu và cơ chế mua lại/đốt minh bạch, và số lượng rollups sử dụng Celestia phải đủ lớn để tạo ra doanh thu phí DA bền vững. Nếu doanh thu DA không tăng nhanh hoặc các đối thủ như EigenDA vượt lên, kịch bản giảm phát có thể bị trì hoãn.