Trong khi Việt Nam vẫn đang xây dựng hành lang pháp lý về tiền mã hóa (hay tiền ảo), thì thực tế người dân vẫn đang xem tiền ảo như một kênh đầu tư, một tài sản mới có khả năng sinh lời. Trong giai đoạn này, việc tranh chấp là khó tránh khỏi.
Xem thêm: Tội phạm liên quan đến tiền ảo ở Việt Nam có dấu hiệu gia tăng năm 2024
Chuyên gia am hiểu về luật và xây dựng luật có những đề xuất giải quyết đáng tham khảo, khi có tranh chấp liên quan đến tiền ảo tại Việt Nam. Sau đây là những ghi nhận từ BeInCrypto.
Những thách thức trong việc giải quyết tranh chấp tiền mã hóa ở Việt Nam là gì?
Về luật liên quan đến tiền ảo, hiện tại Việt Nam chỉ dừng lại ở việc không thừa nhận Crypto một hình thức thanh toán. Theo Nghị định số 52/2024/NĐ-CP, hoạt động phát hành, cung cấp và sử dụng tiền mã hóa làm phương tiện thanh toán đều bị cấm. Nếu ai vi phạm có thể bị phạt hành chính từ 50 triệu VND đến 100 triệu VND, hoặc thậm chí bị truy tố hình sự theo Điều 206.1 (h) của Bộ luật Hình sự.
Theo nghiên cứu trên Lexology, có những thách thức lớn trong việc xây dựng luật về tiền mã hóa.
- Là tài sản hay phương tiện thanh toán?: Ở Việt Nam, crypto không phải phương tiện thanh toán nhưng cũng không được coi là tài chính thức. Vụ án số 22/2017/HC-ST ngày 21/9/2017 tại Bến Tre là một tiền lệ. Trong vụ này, cơ quan thuế yêu cầu đánh thuế đối với lợi nhuận phát sinh khi giao dịch Bitcoin. Nhưng nguyên đơn cho rằng Bitcoin không được xem là hàng hóa, nên tòa án đã tuyên bố thu thuế là không hợp lệ.
- Giao dịch Crypto mang bản chất công nghệ blockchain gây phức tạp khi xác định nhiều bên liên quan. Một giao dịch được hoàn tất bởi nhiều bên ở nhiều khu vực khác nhau chịu những khung pháp lý khác nhau. Các bên liên quan có thể rất đa dạng khi xảy ra tranh chấp (người gửi, người nhận, người xác thực, bên cung cấp dịch vụ lưu ý, bên cung cấp dịch vụ khác liên quan…). Điều này khiến cho việc giải quyết tranh chấp có thể trở nên cực kỳ phức tạp.
- Công nghệ tiền mã hóa liên tục tiến hóa: Khung pháp lý thường mang tính cố định, nhưng công nghệ blockchain lại phát triển cực kỳ nhanh chóng. Điều này đòi hỏi khung pháp lý phải thích ứng với sự phát triển và phức tạp của tiền mã hóa.
Có thể chính vì những thách thức trên, nên Việt Nam đến nay vẫn chưa có được khung pháp lý đầu tiên và chính thức về lĩnh vực này.
Ý kiến đề xuất của chuyên gia để Việt Nam giải quyết tranh chấp liên quan đến Crypto
Chuyên gia Le Net là một trong những chuyên gia uy tín về luật, từng đại diện cho nhiều tập đoàn lớn ở Việt Nam như Petrovietnam, dự án xây dựng tàu điện ở cả Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, Vingroup, Tổng công ty Đường cao tốc Việt Nam…
Trong nghiên cứu hồi cuối tháng 7, Le Net cho rằng đối với các tranh chấp liên quan đến tiền mã hóa thì vai trò của trọng tài (Arbitration) là quan trọng. Trọng tài là phương thức giải quyết linh hoạt và phù hợp đối với tranh chấp dạng này. Không như tòa án truyền thống, khi có tranh chấp về tiền mã hóa xảy ra, trọng tài sẽ cho phép các bên lựa chọn trọng tài viên có kiến thức chuyên môn về blockchain (hợp đồng thông minh, giao thức đồng thuận…) và đồng thời có kiến thức pháp lý. Trọng tài vừa có thể đảm bảo tính bảo mật cho các bên nếu cần, và phán quyết trọng tài cũng dễ thực thi xuyên biên giới hơn là của tòa án.
Ông nhấn mạnh, trong bối cảnh Việt Nam, thì giải quyết tranh chấp bằng pháp lý truyền thống sẽ rất phức tạp, trọng tài sẽ trở thành giải pháp thay thế thực tế. Nhưng từ đây, nó cũng nảy sinh vấn đề mới đó là quyền tài phán của trọng tài đến mức nào.
Ông kết luận, khi môi trường pháp lý của Việt Nam về tiền mã hóa phát triển, kết hợp với trọng tài trong giải quyết tranh chấp tiền mã hóa, thì sẽ thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường Crypto trong tương lai.
Tham gia Cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để tìm hiểu về các bài phân tích kỹ thuật, thảo luận về tiền điện tử và nhận câu trả lời cho tất cả các câu hỏi của bạn từ các chuyên gia và nhà giao dịch chuyên nghiệp của chúng tôi nhé.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản với thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Bất kỳ hành động nào người đọc thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi, họ cần phải đánh giá lại và hoàn toàn chịu rủi ro từ quyết định của chính họ.
