Báo cáo mới nhất của Fidelity Digital Assets về Ethereum nêu ra ba hướng phát triển khác nhau cho nền tảng hợp đồng thông minh lớn nhất thị trường.
Báo cáo cũng đặt cách tiếp cận phi tập trung của Ethereum ở vị trí trung gian giữa sự bảo mật cực đoan của Bitcoin và mô hình tập trung vào tốc độ của Solana.
Ba kịch bản cho Ethereum từ Fidelity
Trong kịch bản tăng trưởng, các nền tảng hợp đồng thông minh có thể thay đổi cách mọi người hợp tác và xây dựng niềm tin, đưa Ethereum trở thành cơ sở hạ tầng phối hợp toàn cầu nhờ tính minh bạch, khả năng chống kiểm duyệt và bảo mật. Nhờ hoạt động giao dịch dày đặc trên Layer-2, chi phí cho người dùng vẫn ở mức thấp.
SponsoredTrong kịch bản cơ bản, hợp đồng thông minh cải thiện một số lĩnh vực tài chính và phi tài chính, hoạt động như một “giao thức kiểm tra và cân bằng” trong các hệ thống truyền thống do chính phủ và các tập đoàn lớn chi phối.
Ethereum giữ vững vị trí dẫn đầu là nền tảng thống trị, mặc dù tăng trưởng chậm lại do hạn chế tài chính và cạnh tranh ngày càng tăng. Thị phần của nó được củng cố trong các lĩnh vực đòi hỏi độ bảo mật và tin cậy cao.
Trong kịch bản suy giảm, các nền tảng hợp đồng thông minh rơi vào các chu kỳ đầu cơ, gặp khó khăn trong việc tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu chính thống; tăng trưởng người dùng chậm chạp làm suy yếu tích lũy dòng tiền cho người nắm giữ ETH, và thị phần có thể bị xói mòn bởi các đối thủ cung cấp trải nghiệm rẻ hơn, nhanh hơn.
Khả năng mở rộng mô-đun và tác động đến giá trị: Ethereum so với Solana
Fidelity nhấn mạnh rằng khi nhu cầu ứng dụng tăng, nhu cầu về ETH (phí gas, bảo mật, staking) có khả năng tăng. Tuy nhiên, chiến lược mở rộng mô-đun của Ethereum (chuyển xử lý sang Layer-2 và sử dụng “blobs” cho dữ liệu) hy sinh một phần giá trị thu được tại Layer-1.
“Yêu cầu sử dụng ether để sử dụng mạng là cốt lõi của luận điểm đầu tư của nó. Về lý thuyết, nếu nhu cầu sử dụng ứng dụng trên mạng Ethereum tăng theo thời gian, thì nhu cầu về token, ether, cũng sẽ tăng,” báo cáo nêu rõ.
Dữ liệu sau các nâng cấp gần đây cho thấy phí Layer-2 hiện chỉ chiếm khoảng 1% tổng chi phí, phản ánh rằng giá trị kinh tế ngày càng “ở lại” với rollups. Đồng thời, Ethereum cố ý duy trì vai trò là một lớp dữ liệu mở, an toàn và phi tập trung. Mặc dù điều này mang lại lợi ích cho người dùng thông qua phí thấp hơn, nhưng nó gây lo ngại cho các nhà đầu tư về việc liệu tăng trưởng Layer-2 có thể bù đắp cho giá trị thu được giảm tại Layer-1 hay không.
Sự đánh đổi giá trị này dẫn đến một so sánh quan trọng với Solana, nơi có cách tiếp cận hoàn toàn khác. Ethereum ưu tiên phi tập trung và bảo mật, trong khi Solana tối ưu hóa hiệu suất thô (TPS/chi phí) trên Layer-1.
Chi phí của cách tiếp cận này là Ethereum “nhường” một phần giá trị tích lũy (phí ròng) cho lớp rollup. Trong khi đó, hiệu suất thô của Solana có thể trực tiếp chuyển thành giá trị cho người nắm giữ SOL. Điều này đặt ra một rủi ro cạnh tranh thực sự trong ngắn hạn, khi Solana giành thị phần với trải nghiệm rẻ hơn, nhanh hơn, mặc dù phải trả giá bằng sự phi tập trung.
Về lâu dài, câu hỏi quan trọng là thị trường sẽ đánh giá cao khía cạnh nào nhất trong “bộ ba khó khăn của blockchain”: phi tập trung, bảo mật hay khả năng mở rộng.
