Bản nâng cấp Taproot của Bitcoin được cho là một trong những cải tiến lớn nhất sẽ được thực hiện trong 4 năm gần đây. Nhưng Taproot là gì? Không phải ai cũng dễ dàng lĩnh hội những khái niệm chuyên sâu về kỹ thuật này. Bài viết sẽ cố gắng giải thích dễ hiểu nhất cho mọi người.
Trong bài viết này
Taproot là gì?
Taproot là bản nâng cấp mạng lưới Bitcoin được cho là quan trọng nhất kể từ sau nâng cấp SegWit vào năm 2017, nó cải thiện đáng kể tính ẩn danh trong giao dịch Bitcoin, nhất là đối với những giao dịch phức tạp có đa chữ ký.
- Để hiểu rõ Taproot về phương diện kỹ thuật. Bạn cần có kiến thức chuyên sâu về lập trình cũng như toán. Đề xuất cho bạn một vài từ khóa sau để tìm hiểu thêm. Như là: hệ mật dựa trên đường cong Elliptic, chữ ký Schnorr, giao dịch multisig (đa chữ ký).
- Còn nếu bạn không nắm bắt được những kiến thức trên. Thì bạn có thể hiểu đơn giản Taproot là bản nâng cấp giúp cho những giao dịch Bitcoin được tham gia bởi nhiều bên trở giống như những giao dịch P2P. Nghĩa là đã che giấu một vài thông tin quan trọng, mà trước đây có thể tra cứu được thông qua blockchain.
Taproot có thể mang lại những khác biệt gì cho Bitcoin
Như bạn đã biết, Bitcoin có tính ẩn danh. Nhưng thực ra nó chỉ ẩn danh tính thật ngoài đời của bạn mà thôi. Chứ bất kỳ ai tra cứu trên blockchain công khai cũng nhận ra có một đối tượng “nào đó” được định danh bằng dãy số này đã tham gia vào giao dịch. Đối với các giao dịch nhiều bên cũng vậy. Hoàn toàn có thể tra cứu được. Nên các công ty theo dõi số liệu on-chain như Chainalysis hoàn toàn có thể dễ dàng có cái họ muốn.
Nhưng với nâng cấp Taproot, giao dịch Bitcoin sẽ ẩn nhiều thông tin quan trọng trong giao dịch. Khiến cho nhìn vào người ta không phân biệt được đó là giao dịch Lightning Network, giao dịch đa chữ ký, hay giao dịch P2P. Chỉ đơn giản nhìn thấy nó như một giao dịch P2P bình thường, có địa chỉ gửi và địa chỉ nhận (dĩ nhiên thông tin này không ẩn).
Cái quan trọng nhất đối với nâng cấp Taproot cần phải nhấn mạnh ở đây: đó là hợp đồng thông minh.
Điều quan trọng nhất trong bản nâng cấp Taproot của Bitcoin, chính là hợp đồng thông minh!
Vì sao Taproot sẽ là chất xúc tác cho hợp đồng thông minh Bitcoin?
Trước hết bạn cần hiểu rằng. Các nền tảng blockchain được chia thành hai loại tương đương với hai triết lý phát triển được xác định ngay từ đầu.
- Ethereum chẳng hạn. Blockchain của ETH là loại Turing completeness. Nghĩa là nó hỗ trợ các chức năng tùy ý, người dùng có thể lập trình để chạy những ứng dụng trên đó. Vì ngay từ đầu, ETH được chủ ý thiết kế cho smart contract.
- Nhưng Bitcoin lại khác. Blockchain BTC là dựa trên những tập lệnh (script-based blockchain). Vì người sáng tạo muốn đơn giản hóa mọi thứ, tránh những phức tạp phát sinh khi hệ thống trở nên lớn mạnh toàn cầu. Nhưng điều này lại gây ra hạn chế cho Bitcoin khi thực thi các hợp đồng thông minh.
Bản thân Taproot lại là một bản cập nhật mềm (soft-fork) cải thiện những tập lệnh của Bitcoin. Nó cởi trói cho nhiêu điều mà trước đây người ta muốn làm mà làm không được. Như là:
- Khiến cho tăng quyền riêng tư và củng cố một số khía cạnh liên quan đến các giao dịch phức tạp. Taproot sẽ cho phép người dùng che giấu hợp đồng thông minh dưới dạng các giao dịch BTC thông thường. Điều này tránh sự chú ý của hacker.
- Và Taproot cũng tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các nhà phát triển viết hợp đồng thông minh trên blockchain Bitcoin. Việc soạn thảo những hợp đồng thông minh Bitcoin dưới dạng các giao dịch đa chữ ký vốn là một bài toán khó với nhiều nhà phát triển. Nhưng với Taproot, việc này sẽ dễ hơn một chút.
- Taproot cũng làm giảm dữ liệu được ghi trên blockchain, cho phép có nhiều giao dịch hơn trên một khối. Và điều này có thể khiến phí giao dịch giảm.
Nếu mọi thứ trơn tru. Bạn có thể hình dung: Cùng với Taproot thì sẽ kéo theo những doanh nghiệp quyết định sử dụng hợp đồng thông minh trên Bitcoin. Những dApp từ blockchain của Bitcoin sẽ phát triển mạnh hơn. Điều mà đáng lý ra đã phải khắc phục từ lâu. Nói đến đây, bạn có thể ngầm hiểu: Taproot khác nào cánh cửa để Bitcoin chính thức bước vào thế giới DeFi.
Thế nên, không sai khi nói nâng cấp Taproot sẽ giúp Bitcoin củng cố vị thế của mình trong thị trường tiền điện tử.
Taproot được đồng thuận và xảy ra như thế nào?
Taproot thực ra được đề xuất từ lâu chứ không phải mới đây. Nó được đề xuất bởi Gregory Maxwell từ năm 2018. Maxwell là nhà phát triển cho Bitcoin Core. Có vẻ ông đã nhận thấy nhu cầu này từ trước cả khi ETH chiếm ưu thế như ngày nay.
Việc đồng thuận có chấp nhận Taproot hay không lại không phải là chuyện của traders. Mà là chuyện của miners – những người đóng góp sức mạnh xây dựng blockchain và xác thực giao dịch. Đề xuất sẽ vẫn là đề xuất nếu không được 90% các miner đồng thuận. Đây là mức đồng thuận cao đảm bảo tính chất “dân chủ” của blockchain. Bạn có thể hình dung là thông qua các bước như sau:
- Đề xuất Taproot được đưa lên.
- Các miner là những người tạo block mới trên mạng, sẽ cần báo hiệu là họ ủng hộ nâng cấp Taproot, bằng cách gửi vào trong khối “tín hiệu” (hay gọi là “signal bit” nhưng một cách nói YES)
- Để nâng cấp Taproot được thực hiện, cần đến 90% các khối trong suốt khoảng thời gian 2 tuần chứa “signal bit” trên.
- Thực ra, việc đồng thuận Taproot đã thất bại nhiều lần vì không đạt ngưỡng 90%. Nhưng nó đã đạt được mới đây vào ngày 12 tháng 6 năm 2021.
- Và Taproot sẽ đi vào hoạt động vào tháng 11 tới.
Taproot không phải là không gây tranh cãi. Một trong những phản đối mạnh mẽ nhất lại đến từ Edward Snowden. Một nhân vật nổi tiếng toàn cầu mà có thể bạn cũng biết qua bộ phim Snowden. BeinCrypto sẽ đề cập đến những lý do vì sao Snowden lại phản đối Taproot trong bài viết khác.
Tạm kết
Có lẽ bạn đã hình dung phần nào Taproot là gì? Và những thay đổi nào sẽ đến với Bitcoin qua Taproot? Một câu hỏi khác lẽ bạn cũng quan tâm. Đó là Taproot sẽ ảnh hưởng thế nào đến giá Bitcoin? Điều này có thể phụ thuộc vào vài yếu tố:
- Yếu tố 1: Xu hướng truyền thông về Taproot sẽ ra sao cho đến tháng 11/2021. Những truyền thông tích cực về Taproot sẽ góp phần không nhỏ cho sự phục hồi và tăng giá của Bitcoin.
- Yếu tố 2: Thực tế ứng dụng của Taproot sau tháng 11/2021 sẽ ra sao. Nếu trơn tru, nó sẽ bùng nổ những ứng dụng phi tập trung, hợp đồng thông minh trên Bitcoin. Mở ra chương mới cho Bitcoin.
Hiện tại, Bitcoin vẫn chưa phục hồi về lại đỉnh vừa tạo ở gần 64k đô. Và việc đồng thuận 90% hoàn thành ngày 12 tháng 6 vừa qua cũng không gây ảnh hưởng gì mấy đến giá.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.
