Ownership coin dự kiến sẽ tạo ra sự thay đổi lớn cho hình thức quản trị phi tập trung vào năm 2026, với các chuyên gia dự báo sẽ có ít nhất một dự án đạt vốn hóa thị trường trên 1 tỷ USD.
Khác với các governance token hiện nay, ownership coin kết hợp trong mình ba yếu tố: quyền kinh tế, quyền pháp lý và quyền quản trị chỉ trong một loại tài sản duy nhất. Đây là bước tiến có thể giúp giải quyết nhiều vấn đề mà các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) gặp phải trong nhiều năm qua.
SponsoredSự khác biệt giữa ownership coin và governance token truyền thống
Các governance token của DAO truyền thống hiện tại thường chỉ mang lại quyền biểu quyết, mà lại thiếu sức mạnh kinh tế thực tế hoặc trách nhiệm pháp lý rõ ràng trong các tổ chức phi tập trung. Điều này vừa làm tăng rủi ro cho nhà đầu tư nhỏ lẻ, vừa chưa đạt được mục tiêu về quản trị phi tập trung thật sự.
Ownership coin mang đến một hướng tiếp cận hoàn toàn mới. Theo báo cáo nghiên cứu của Galaxy Digital, loại token này hợp nhất các quyền kinh tế, pháp lý và quản trị vào một tài sản số có giá trị pháp lý thực tế. Mô hình này nhằm giải quyết triệt để vấn đề trách nhiệm mà DAO gặp phải từ khi mới xuất hiện.
Galaxy Digital gọi mô hình này là “các công ty số”, nơi mọi quyết định quản trị được thực hiện trên blockchain sẽ có hiệu lực pháp lý, không chỉ dựa vào sự đồng thuận xã hội như trước đây.
Người nắm giữ token vì thế sẽ có quyền kiểm soát thực chất cũng như hợp pháp đối với các tổ chức số có tài sản thật. Bước tiến này mở đường cho việc hình thành các thực thể tự trị, được công nhận pháp lý ngay trên blockchain.
MetaDAO là một trong những dự án đầu tiên thử nghiệm mô hình này bằng cách ứng dụng futarchy, một hệ thống quản trị dựa trên thị trường dự đoán thay vì bỏ phiếu trực tiếp như truyền thống.
Dự án bắt đầu hoạt động trên Solana vào tháng 11/2023, với mọi quyết định then chốt được định hướng thông qua giao dịch trên các thị trường dự đoán, không theo hình thức bỏ phiếu cổ điển.
Sponsored SponsoredBáo cáo Messari xác định AVICI là dự án có hiệu suất hàng đầu
Báo cáo Messari Theses coi ownership coin là cơ hội đầu tư nổi bật năm 2026. AVICI nổi lên là cái tên dẫn đầu trong năm vừa qua, là minh chứng cho tiềm năng tăng trưởng của lĩnh vực này.
AVICI được đánh giá cao nhờ khả năng giữ chân người nắm giữ token và sự phân bổ token rộng rãi, dù giá có biến động mạnh. Đến giữa tháng 12/2025, AVICI có tổng cộng 12,752 người nắm giữ token và tỷ lệ tập trung vào các “cá mập” rất thấp.
Chuyên gia phân tích crypto_iso chia sẻ, AVICI khởi đầu với 4,000 holder và đã chạm mốc 13,300 holder chỉ trong vòng 45 ngày.
Sponsored SponsoredDù trải qua giai đoạn giảm giá mạnh tới 65%, AVICI chỉ mất 600 holder, tức chỉ mất 21% so với đà tăng trước đó. Trung bình khi tăng trưởng, mỗi ngày AVICI có thêm 200 holder và khi thị trường giảm chỉ mất khoảng 43 holder/ngày. Điều này cho thấy cộng đồng vẫn giữ vững niềm tin, bất chấp biến động giá.
Ngành vẫn đang ở giai đoạn đầu, mang lại tiềm năng tăng trưởng
Thị trường ownership coin được xem là lĩnh vực còn rất mới với tiềm năng tăng trưởng lớn, vì đến nay chưa có dự án nào đạt vốn hóa pha loãng hoàn toàn trên 1 tỷ USD. Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ coi đây là cơ hội chưa từng có để tìm kiếm lợi nhuận vượt trội.
“Cược lớn nhất cho năm 2026 của tôi là ownership coin. Đây vẫn đang ở giai đoạn rất sớm, chưa coin nào đạt vốn hóa 1 tỷ USD. Cơ hội rõ ràng ngay trước mắt bạn,” analyst Anglio chia sẻ.
Nhiều cuộc thảo luận trên mạng xã hội đều nhắc 2026 sẽ là “năm của ownership coin”. Sự kết hợp giữa đổi mới thực sự và cơ hội vào sớm đang thu hút sự quan tâm của cả nhà đầu tư nhỏ lẻ lẫn tổ chức lớn.
Ownership coin có thể giải quyết các rào cản khiến DAO chậm phát triển và khó thu hút đầu tư. Với hệ thống quản trị onchain đảm bảo bằng pháp lý, các tổ chức thuần blockchain sẽ hoạt động như những doanh nghiệp thực thụ.
Bước tiến này hứa hẹn tạo ra sự thay đổi về thu hút vốn, bảo vệ nhà đầu tư và phát triển quản trị phi tập trung.
Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn còn rất non trẻ. Đa số các dự án ownership coin vẫn đang phát triển, còn vấn đề pháp lý cho mô hình lai này cũng chưa thống nhất giữa các khu vực. Việc ownership coin có thực sự biến ước mơ các tổ chức tự trị trên blockchain thành hiện thực hay không, sẽ phụ thuộc vào lần thử sức quan trọng năm 2026.
