Giao dịch quyền chọn tiền điện tử Crypto option trading là gì?

Có thể bạn chưa biết là nhiều hoạt động trong DeFi phản ánh lĩnh vực tài chính truyền thống. Vì vậy, nếu bạn hiểu cách hoạt động của giao dịch quyền chọn trong lĩnh vực tài chính truyền thống, bạn sẽ hiểu cách hoạt động của hình thức này trong lĩnh vực tiền điện tử. Nếu bạn vẫn còn cảm thấy xa lạ với nó thì hướng dẫn này sẽ cung cấp những thông tin chi tiết nhất về loại hình giao dịch quyền chọn trong lĩnh vực tiền điện tử nhé.

Giao dịch quyền chọn là gì?

Khái niệm

Quyền chọn là một loại sản phẩm tài chính, cung cấp cho nhà đầu tư quyền mua hoặc bán tài sản cơ sở (ví dụ cổ phiếu) với mức giá và ngày xác định trước. Nếu chủ sở hữu quyết định không mua hoặc bán tài sản, họ không bị bắt buộc phải làm như vậy. Mỗi hợp đồng quyền chọn sẽ có ngày hết hạn mà tại ngày đó chủ sở hữu phải thực hiện “quyền chọn” của họ.

Để mua một hợp đồng quyền chọn, nhà đầu tư phải trả phí bảo hiểm (premium). Chúng ta sẽ coi chi phí của một hợp đồng quyền chọn là phí bảo hiểm. Khi bạn trả phí bảo hiểm, bạn có quyền mua hoặc bán một lượng tài sản được xác định trước vào một ngày xác định trước. Thuật ngữ strike price (giá thực hiện) là mức giá mà tại đó bạn có thể mua hoặc bán tài sản cơ sở ở đây có thể là cổ phiếu, hàng hóa hoặc tài sản kỹ thuật số mà hợp đồng quyền chọn đó được tạo ra.

Call & put option

Có hai loại hợp đồng quyền chọn là quyền chọn mua (call option) và quyền chọn bán (put option). 

• Khi bạn mua quyền chọn mua (call), bạn có quyền chứ không phải nghĩa vụ mua tài sản ở mức giá định trước (giá thực hiện) trong một khung thời gian xác định (ngày hết hạn). Người mua quyền chọn mua có tùy chọn mua chứng khoán cho đến ngày hết hạn. Người bán quyền chọn mua phải bán chứng khoán với giá thực hiện cho đến ngày hết hạn.
• Khi bạn mua quyền chọn bán (put), bạn có quyền bán cổ phiếu ở mức giá định trước cho đến khi quyền chọn hết hạn. Người mua quyền chọn bán có quyền bán tài sản với giá đã thỏa thuận cho đến khi khung thời gian hết hạn. Tuy nhiên, họ không bắt buộc phải làm như vậy.

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về những khái niệm này, hãy cùng xem qua một ví dụ cụ thể sau đây. Tính huống ở đây là nếu một cổ phiếu đang giao dịch ở mức 40 USD và bạn tin rằng nó sẽ tăng lên 50 USD, bạn có thể mua quyền chọn mua 45 USD (giá thực hiện) với giá 0.20 USD (phí bảo hiểm). 

• Nếu cổ phiếu tăng lên 50 USD, bạn vẫn có thể mua nó với giá 45 USD, mặc dù nó được định giá là 50 USD. Điều này sẽ mang lại cho bạn lợi nhuận ròng 4.80 USD.
• Ngược lại, người bán quyền chọn có nghĩa vụ bán cho bạn cổ phiếu với giá 45 USD, với khoản lỗ ròng là 4.80 USD. 
• Nếu giá của cổ phiếu không bao giờ tăng trên 55 USD vào ngày hết hạn, quyền chọn mua là vô giá trị. Người mua mất 0.20 USD và người bán được 0.20 USD.

Hoặc một ví dụ khác ngược lại với ví dụ kể trên. Trong trường hợp một cổ phiếu đang giao dịch ở mức 60 USD và bạn tin rằng nó sẽ giảm xuống còn 50 USD, bạn có thể mua quyền chọn bán 55 USD với giá 0.20 USD. 

• Nếu cổ phiếu giảm xuống còn 50 USD, bạn có thể bán cổ phiếu với giá 55 USD, mặc dù nó đáng giá 50 USD. Điều này sẽ mang lại cho bạn lợi nhuận ròng 4.80 USD. 
• Người mua có nghĩa vụ phải mua cổ phiếu từ bạn và đã lỗ 4.80 USD. 
• Sẽ là vô giá trị nếu giá cổ phiếu không giảm xuống dưới 55 USD vào ngày hết hạn. Người mua quyền chọn bán lỗ 0.20 USD và người bán giữ lại 0.20 USD.

Quyền chọn mua & quyền chọn bán

Một nhà đầu tư mua quyền chọn mua hy vọng kiếm được lợi nhuận khi giá cổ phiếu tăng. Nhà đầu tư dự đoán giá của tài sản sẽ tăng, cho phép họ mua nó với chi phí thấp hơn. Mặt khác, người bán hy vọng giá tài sản sẽ giảm hoặc không đổi nên họ không phải thực hiện quyền chọn.

Quyền chọn bán cho phép nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận khi giá cổ phiếu giảm. Trong trường hợp này, quyền chọn bán tăng giá trị khi tài sản giảm giá trị. Vì vậy, trong khi nhà đầu tư hy vọng rằng giá tài sản giảm, người bán hy vọng nó tăng hoặc không đổi, dẫn đến việc họ không phải thực hiện giao dịch.

• Khi giá thực hiện của một quyền chọn mua thấp hơn giá hiện tại của tài sản cơ sở thì quyền chọn đó được cho là có giá trị (In the money – ITM). Đối với quyền chọn bán, bạn là ITM khi giá thực hiện cao hơn giá hiện tại.
• Out the money đề cập đến khi giá thực hiện của quyền chọn mua cao hơn giá trị hiện tại của tài sản cơ bản (OTM). Khi giá thực hiện cho một quyền chọn bán thấp hơn giá hiện tại, đây được coi là OTM. 
• Khi giá thực hiện bằng với giá hiện tại, nó được gọi là at the money (ATM).

Vanilla, exotic, binary option

Vanila option

Vanila option là một loại công cụ tài chính cho phép người nắm giữ nó mua hoặc bán một tài sản cơ sở ở một mức giá và khung thời gian định trước. Với các tùy chọn này, các nhà giao dịch không phải đợi đến ngày đáo hạn để đóng vị thế. Vanila option là một quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán được tiêu chuẩn hóa nếu các quyền chọn đó được giao dịch trên một sàn giao dịch, chẳng hạn như sàn giao dịch quyền chọn Chicago Board.

Vanila option là loại hợp đồng quyền chọn phổ biến nhất mà những người tham gia thị trường biết đến. Nó có hai hình thức theo phong cách kiểu Châu Âu và Châu Mỹ. Bạn chỉ có thể thực hiện quyền chọn kiểu Châu Âu khi hết hạn. Tuy nhiên, đối với quyền chọn kiểu Mỹ, bạn có thể thực hiện bất kỳ thời điểm nào trước khi hết hạn.

Exotic option

Exotic option có kèm những điều kiện đặc biệt. Ví dụ, barrier option bao gồm một mức mà nếu đạt đến sẽ khiến quyền chọn bắt đầu hoặc ngừng tồn tại. Nếu giá cơ bản cao hơn hoặc thấp hơn một mức nhất định, các digital option sẽ trả tiền cho chủ sở hữu. Khoản hoàn trả của các Asian option được xác định bởi giá giao dịch trung bình của công cụ cơ sở trong suốt thời gian quyền chọn.

Binary option

Binary option (quyền chọn nhị phân) là một hợp đồng tài chính phụ thuộc vào việc quyền chọn có hết hạn bằng tiền hay không. Những người tham gia giao dịch được phân bổ một trong hai kết quả. Cái tên nhị phân đề cập đến thực tế là các tùy chọn nhị phân phụ thuộc vào kết quả của mệnh đề “có” hoặc “không”.

Nếu tùy chọn nhị phân hết hạn bằng tiền, thương nhân được thanh toán; nếu không, họ sẽ mất tiền. Trong các tùy chọn nhị phân, số tiền xuất chi và số tiền thua lỗ là cố định và thương nhân không thể đầu tư vào chứng khoán cơ bản. Phần lớn các giao dịch quyền chọn nhị phân diễn ra bên ngoài Hoa Kỳ.

Giao dịch quyền chọn tiền điện tử

Giao dịch quyền chọn tiền điện tử rất giống với giao dịch quyền chọn truyền thống. Quyền chọn tiền điện tử cung cấp cho nhà đầu tư quyền mua hoặc bán tiền điện tử ở mức giá và ngày định trước. Mặc dù quyền chọn tiền điện tử hoạt động tương tự như quyền chọn truyền thống, nhưng chúng có lợi thế hơn ở một số điểm.

Tài sản tiền điện tử rất dễ bay hơi; đây là một tính năng hơn là một lỗi. Biến động cao hơn, trong một số trường hợp, có thể dẫn đến lợi nhuận cao hơn. Ngoài ra, hầu hết các nhà giao dịch quyền chọn tham gia hợp đồng thông qua hình thức OTC. Điều này dẫn đến rủi ro đối tác (counterparty risk) thường dẫn đến tốn thời gian và tốn kém.

Các nền tảng quyền chọn tiền điện tử sử dụng hợp đồng thông minh trong Decentralized Options Vaults (DOV) để loại bỏ rủi ro đối tác. Hợp đồng thông minh loại bỏ rủi ro đối tác và cho phép giao dịch quyền chọn tiền điện tử 24/7. Chức năng chính của DOV là sử dụng vốn của nhà đầu tư và thực hiện các chiến lược giao dịch quyền chọn theo cách hoàn toàn tự động và phi tập trung. Trước DOV, chỉ những nhà đầu tư được công nhận mới có quyền truy cập vào các chiến lược exotic option thông qua giao dịch OTC hoặc tự thực hiện trên các sàn giao dịch quyền chọn như Deribit.

Chiến lược giao dịch quyền chọn tiền điện tử

Nếu bạn muốn trở thành một nhà giao dịch quyền chọn tiền điện tử thành công, bạn cần có một số chiến lược và tuân theo nó. Dưới đây là một số chiến lược mà bạn có thể tham khảo.

Covered call

Một trong những phương thức giao dịch quyền chọn phổ biến nhất là covered call, thường được gọi là phương pháp buy – write. Chiến lược này rất đơn giản khi bạn mua hoặc giữ tiền điện tử trong khi bán quyền chọn mua đối với tài sản đó. Nếu bạn có ý định lưu trữ tiền điện tử của mình trong một khoảng thời gian dài nhưng không lường trước được sự biến động giá trong tương lai gần, thì lựa chọn này sẽ phù hợp.

Theo một cách nào đó, các covered call hoạt động giống như các chiến lược canh tác năng suất. Ví dụ, nếu bạn có lượng XRP trị giá 1,000 USD và không lường trước được bất kỳ thay đổi lớn nào về giá của nó, bạn có thể bán quyền chọn mua 20 USD với giá thực hiện là 1,100 USD trong 3 tháng.

Call option của bạn sẽ vô dụng đối với người mua nếu giá XRP không tăng trên 1,099 USD (vì anh ta có thể mua cùng một lượng XRP trên thị trường mở với giá thấp hơn). Nhưng bạn sẽ kiếm được 20 USD tiền lãi. Trong trường hợp này, bạn sẽ nhận được lợi suất hàng năm là 8%; nếu bạn HODL một cách thụ động, sẽ không có lợi nhuận nào được tạo ra.

Khi bạn bán một quyền chọn theo chiến lược covered call, mục đích là để nó hết hạn vô giá trị. Điều này sẽ cho phép nhà giao dịch kiếm được lợi nhuận từ phí bảo hiểm của quyền chọn trong khi vẫn giữ toàn quyền sở hữu tài sản cơ bản làm tài sản thế chấp.

Married put (covered put)

Married put là một kịch bản thay thế cho covered call. Thay vì bán quyền chọn mua để kiếm lợi nhuận, bạn bán quyền chọn bán để kiếm lợi nhuận. Nếu bạn bán quyền chọn bán, bạn có nghĩa vụ phải mua tài sản từ người mua quyền chọn với giá thực hiện, nếu họ thực hiện quyền chọn.

Khi các nhà giao dịch dự đoán rằng giá trị của tài sản cơ bản sẽ giảm xuống dưới giá thực hiện trước khi quyền chọn tiền điện tử hết hạn, họ có thể kiếm được lợi nhuận bằng cách bán một quyền chọn bán. Hãy nhớ rằng nếu giá trị của tài sản cơ bản giảm xuống dưới giá thực hiện khi hết hạn, người tạo ra quyền chọn bán sẽ mất tiền trong giao dịch.

Giống như covered call option, khi bạn bán covered put option, mục đích là để nó hết hạn vô giá trị. Điều này là để nhà giao dịch có thể kiếm lợi nhuận từ phí bảo hiểm của quyền chọn trong khi vẫn giữ tất cả tài sản thế chấp của họ.

Bull call spread

Khi các nhà giao dịch có quan điểm lạc quan về tiền điện tử, họ sẽ sử dụng chiến lược đầu cơ giá lên bằng quyền chọn mua (Bull call spread). Chiến lược giao dịch quyền chọn tiền điện tử này liên quan đến việc mua quyền chọn mua ở một mức giá thực hiện cụ thể, sau đó, bán cùng số lượng quyền chọn mua với giá thực hiện cao hơn. Trong chiến lược này, nhà giao dịch mua hai quyền chọn mua, một quyền chọn có giá thực hiện cao hơn và một quyền chọn có giá thực hiện thấp hơn. Việc triển khai diễn ra như sau:

• Chọn loại tài sản.
• Mua quyền chọn mua với giá thực hiện cao hơn giá thị trường hiện tại và ngày hết hạn, đồng thời trả phí bảo hiểm.
• Bán quyền chọn mua với giá thực hiện cao hơn và cùng ngày hết hạn như quyền chọn mua đầu tiên, thu phí bảo hiểm cùng một lúc.

Sử dụng chiến lược này, nhà giao dịch giới hạn lợi nhuận của họ nếu dự đoán của họ là chính xác. Tuy nhiên, họ cũng giới hạn phí bảo hiểm, vì việc mua các cuộc gọi thường rất tốn kém.

Bear put spread

Chiến lược đầu cơ giá xuống bằng quyền chọn bán (Bear put spread) là một chiến lược lựa chọn khác mà có thể bạn quan tâm. Trong tình huống này, một nhà giao dịch dự đoán giá của tài sản sẽ giảm và mong muốn giảm chi phí nắm giữ giao dịch. Một chiến lược Bear put spread được tạo ra bằng cách mua các quyền chọn bán. Đồng thời, nhà giao dịch bán cùng số lượng quyền chọn bán trên cùng một tài sản, với cùng ngày hết hạn, với giá thực hiện thấp hơn. Lợi nhuận tối đa từ chiến lược này bằng chênh lệch giá thực hiện trừ đi chi phí ròng của các hợp đồng quyền chọn.

Trên thực tế, có nhiều chiến lược cho giao dịch quyền chọn để bạn có thể tham khảo. Ngoài bull call spread, bear put spread, chúng ta sẽ thấy có long straddle, protective collar hay thậm chí là box spread… Khi các nền tảng chuyên về quyền chọn tiền điện tử trở nên tân tiến hơn, chúng ta sẽ có thể áp dụng cũng như thấy được sự hiệu quả từ các chiến lược giao dịch có phần phức tạp và nâng cao này.

Một số nền tảng hỗ trợ giao dịch quyền chọn tiền điện tử

Bây giờ bạn đã biết cách giao dịch quyền chọn tiền điện tử, nhưng bạn nên thực hiện các giao dịch này ở đâu? Quyền chọn tiền điện tử đang trở thành một sản phẩm tài chính hấp dẫn hơn; do đó, có một số nền tảng mà bạn có thể bắt đầu với hình thức này ngay bây giờ. Danh sách dưới đây bao gồm một số sàn giao dịch tốt nhất dành cho người mới bắt đầu và cung cấp các giao dịch quyền chọn tiền điện tử.

Bybit

Sàn giao dịch Bybit cung cấp các giao dịch quyền chọn cho phép ký quỹ và thanh toán bằng USDC. Các quyền chọn trên Bybit được thanh toán bằng tiền mặt theo kiểu châu Âu như chúng ta đã thảo luận ở trên. Bạn chỉ có thể thực hiện chúng khi hết hạn hợp đồng. Bạn cũng có thể sử dụng hợp đồng quyền chọn Bitcoin để suy đoán về giá của đồng tiền này mà không cần mua hoặc sở hữu nó.

Giao dịch quyền chọn tiền điện tử trên Bybit phát sinh ba loại phí. Cụ thể:

• Trading fee là 0.03% cho maker và 0.03% cho taker. 
• Delivery fee là 0.01%.
• Liquidation fee là 0.2%.

StormGain

StormGain là một nền tảng giao dịch tiền điện tử dành cho tất cả mọi người. Đó là một giải pháp thuận tiện cho những ai muốn kiếm lợi nhuận từ sự tăng trưởng hoặc suy giảm của thị trường tiền điện tử cũng như từ các khoản đầu tư dài hạn vào chúng. Trên mọi thiết bị, StormGain cho phép bạn bắt đầu giao dịch những đồng tiền có vốn hóa lớn với đòn bẩy lên tới 500 lần. Đương nhiên, nếu bạn chỉ muốn mua và nắm giữ tiền điện tử thì StormGain cũng là một sự lựa chọn lý tưởng.

Binance

Sàn giao dịch lớn nhất thế giới, Binance, cung cấp cho các nhà giao dịch quyền chọn một số khoản phí thấp nhất trên thị trường (0.02% trading fee và 0.015% exercise fee). Quyền chọn trên Binance yêu cầu các nhà giao dịch chỉ trả phí quyền chọn để có được mức độ tiếp xúc giống như khi nắm giữ một vị thế hợp đồng tương lai hoặc giao ngay với tỷ lệ tương đương.

Binance định giá và thanh toán các quyền chọn bằng stablecoin, giúp các nhà đầu tư dễ dàng tính toán chi phí và lợi nhuận. Không giống như các hợp đồng quyền chọn ký quỹ bằng các loại tiền điện tử khác, các tùy chọn ký quỹ bằng stablecoin cho phép các nhà đầu tư vào và thoát khỏi các vị thế một cách an toàn trong thời kỳ biến động cao. Họ có thể làm điều này mà không cần lo lắng rằng giá trị danh nghĩa của tài sản thế chấp cơ bản sẽ giảm giá trị nghiêm trọng.

OKX

Sàn giao dịch tiếp theo mà BeInCrypto muốn nhắc đến trong bài viết này là OKX. Nó hiện cung cấp các hợp đồng quyền chọn kiểu châu Âu với nhiều quyền chọn ngày đáo hạn. Họ thiết lập các hợp đồng quyền chọn của mình với BTC, ETH, SOL và các loại tiền điện tử khác. Điều này loại bỏ các hạn chế về địa lý và tiền tệ khỏi các giao dịch quyền chọn trên các sàn giao dịch này.

Cấu trúc phí của nền tảng giao dịch quyền chọn của OKX được phân cấp. Hiểu đơn giản ở đây là mức phí sẽ khác nhau tùy theo cấp độ người dùng. Lấy ví dụ: 

• Người dùng VIP — tài sản (USD) ≥ 100,000 và khối lượng giao dịch trong 30 ngày ≥ 5,000,000.
• Người dùng thông thường — được xác định bởi số lượng nắm giữ OKB, tài sản < 100,000 hoặc khối lượng giao dịch < 5,000,000.

Đối với người dùng thông thường, phí maker là 0.02% – 0.015% và phí taker là 0.03%. Phí maker của người dùng VIP là 0.01% – (-)0.01% và phí taker là 0.02% – 0.013%.

Lyra

Lyra là một nhà tạo lập thị trường tự động chuyên về quyền chọn tiền điện tử. Nó cho phép các nhà giao dịch mua và bán các hợp đồng quyền chọn tiền điện tử dựa trên một nhóm thanh khoản. Vì giao thức nằm trên giải pháp Layer 2 của Ethereum (Optimism và Arbitrum), người dùng có thể hưởng lợi từ phí giao dịch thấp.

Nó hoạt động dựa trên việc các nhà cung cấp thanh khoản (LP) gửi một loại tiền ổn định vào một trong các Lyra Market Maker Vault (MMV). Tính thanh khoản này được sử dụng để cung cấp cho thị trường quyền chọn với hai lựa chọn là mua và bán dành cho tài sản mà vault đó chỉ định. LP cung cấp tính thanh khoản vào kho tiền để kiếm được khoản phí phải trả khi các hợp đồng quyền chọn được giao dịch.

Dopex

Một nền tảng giao dịch quyền chọn khác mà BeInCrypto muốn giới thiệu là Dopex. Đây là một giao thức phi tập trung cho tính thanh khoản tối đa và ít rủi ro. Bằng cách đưa đến các khoản giảm giá và ưu đãi được ủy quyền có kiểm soát cho các LP cung cấp thanh khoản cho các hợp đồng quyền chọn, Dopex có thể tối đa hóa tính thanh khoản trong khi tránh thua lỗ.

Những pool quyền chọn, còn được gọi là trang trại trên Dopex, về cơ bản là pool thanh khoản nơi người dùng cung cấp tính thanh khoản của tài sản cơ sở và tài sản định giá cho người mua quyền chọn. Điều này cho phép bạn kiếm thu nhập thụ động bằng cách tính phí người mua khi họ sử dụng thanh khoản của bạn. Hơn nữa, bạn có thể kiếm được rDPX nếu các nhà giao dịch kiếm được lợi nhuận ròng như một cách để bù lỗ cho bạn.

Tùy thuộc vào độ lớn của hợp đồng quyền chọn (option length), pool quyền chọn hoạt động hàng tuần hoặc hàng tháng… bạn khóa vốn càng lâu, phần thưởng càng cao.

Giao dịch quyền chọn có lãi không?

Giao dịch quyền chọn có thể mang lại lợi nhuận cho một số người nhưng không phải là tất cả. Mặc dù vậy, khi giao dịch quyền chọn thành công, lợi nhuận cao hơn đáng kể so với chi phí bỏ ra. Hơn nữa, nhiều người cũng sử dụng các lựa chọn để tự bảo vệ mình trước những tổn thất tiềm tàng. Do đó, trong một số tình huống, các nhà giao dịch xem xét các lựa chọn ít rủi ro hơn so với các hình thức giao dịch khác.

Lời kết

Hầu hết các sản phẩm tài chính, bao gồm cả quyền chọn tiền điện tử đều có khái niệm khá đơn giản. Tuy nhiên, khi chúng ta thử nghiệm và lựa chọn nhiều lần để tìm kiếm các chiến lược phù hợp, vô tình lại biến cho giao dịch quyền chọn tiền điện tử trở nên phức tạp hơn.

Do đó, nếu bạn vẫn muốn thử giao dịch quyền chọn tiền điện tử, hãy đăng ký tài khoản demo và tập dượt dần từng bước với nó. Với cách làm như vậy bạn sẽ không mạo hiểm với bất kỳ khoản vốn thực nào đồng thời đưa đến cho bạn cái nhìn thoáng qua về lĩnh vực thị trường tài chính đang phát triển này.

Các câu hỏi thường gặp

🎄Những nền tảng giao dịch Crypto tốt nhất tại Việt Nam | Tháng 12 năm 2024

BYDFi Tìm hiểu ngay

Margex Tìm hiểu ngay

Bybit Tìm hiểu ngay

BingX Tìm hiểu ngay

ChainGPT Tìm hiểu ngay

🎄Những nền tảng giao dịch Crypto tốt nhất tại Việt Nam | Tháng 12 năm 2024

BYDFi Tìm hiểu ngay

Margex Tìm hiểu ngay

Bybit Tìm hiểu ngay

BingX Tìm hiểu ngay

ChainGPT Tìm hiểu ngay

🎄Những nền tảng giao dịch Crypto tốt nhất tại Việt Nam | Tháng 12 năm 2024

BYDFi

Margex

Bybit

BingX

ChainGPT