Một trong những câu hỏi hóc búa đầu tiên mà những người mới bắt đầu sử dụng tiền điện tử phải đối mặt là ví tiền điện tử, nơi lưu trữ tất cả các tài sản kỹ thuật số. Về mặt kỹ thuật, không giống như tiền mặt nằm trong ví vật lý, tài sản tiền điện tử không thực sự nằm trong ví tài sản kỹ thuật số. Do đó, một vài hiểu biết về ví tiền điện tử là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ ai muốn tham gia vào hệ thống tài chính dựa trên tiền điện tử phi tập trung đang phát triển nhanh chóng.
Tại một số thời điểm, độc giả sẽ phải chọn giữa ví lưu ký hoặc ví không lưu ký. Trong hướng dẫn này, chúng tôi giải thích về Non-Custodial Wallet (ví không lưu ký) là gì và những ưu và nhược điểm của việc sử dụng nó.
Ví tiền điện tử hoạt động như thế nào?
Tài sản tiền điện tử chỉ là dữ liệu trên Blockchain và ví tiền điện tử là một công cụ cho phép chủ sở hữu tiền điện tử truy cập vào tài sản của họ trên Blockchain. Dù bằng cách nào, bất kỳ ai muốn lưu trữ tài sản kỹ thuật số qua các mạng Blockchain sẽ cần xử lý những thứ như địa chỉ ví hoặc khóa.
Mỗi ví tiền điện tử có hai thành phần chính:
- Khóa công khai (Public key): Nếu bạn muốn gửi tiền điện tử cho ai đó, bạn sẽ cần biết khóa công khai của họ và ngược lại.
- Khóa cá nhân hoặc khóa riêng tư (Private key): Tương tự như tên gọi, khóa này được giữ bí mật/riêng tư bởi chủ sở hữu ví. Chủ sở hữu ví cần đăng xuất trên bất kỳ giao dịch nào chuyển tài sản kỹ thuật số ra khỏi ví bằng khóa riêng tư.
Khóa ví có thể được lưu trữ trên internet hoặc máy tính thông qua phần mềm ví. Cụm từ của khóa cũng có thể được in ra hoặc ghi trên giấy hay được lưu trữ trong thiết bị phần cứng. Do đó, ví tiền điện tử có thể xuất hiện ở nhiều hình thức khác nhau.
Ví Custodial là gì?
Trước khi thảo luận chuyên sâu về các ví kỹ thuật số có thể sử dụng dưới dạng vật lý/phần mềm, điều quan trọng là phải hiểu sự khác biệt giữa ví Custodial (ví lưu ký) và ví Non-Custodial (ví không lưu ký).
Về cơ bản, ví Custodial là nơi mà một nhà đầu tư tiền điện tử tin tưởng một bên thứ ba về việc quản lý/bảo vệ khóa ví của họ. Bên thứ ba này đảm nhận vai trò “người giám sát” và nhận nhiệm vụ bảo quản tài sản của chủ sở hữu tiền điện tử.
Tài khoản trên sàn giao dịch tiền điện tử bao gồm phần lớn các ví Custodial. Ví dụ: Giả sử một nhà đầu tư tiền điện tử mới thiết lập tài khoản với một sàn giao dịch tiền điện tử lớn như Binance hoặc Coinbase. Hãy tưởng tượng sau đó, họ mua tiền điện tử nhưng quyết định để nó trong tài khoản trên sàn của họ. Tiền điện tử của họ thực sự được giữ trong ví lưu ký của Binance/Coinbase, mà nền tảng đó chịu trách nhiệm quản lý tài sản của khách hàng.
Mức độ phổ biến của ví lưu ký cũng tăng lên trong bối cảnh nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến các sản phẩm đầu tư tiền điện tử. Tiền điện tử/tài sản kỹ thuật số Exchange Traded Fund (ETF) và Exchange Traded Product (ETP) tiếp tục được chấp thuận trên toàn thế giới.
Tổ chức phát hành ETF/ETP đóng vai trò là người giám sát quỹ của nhà đầu tư, kể cả trong trường hợp tiền điện tử. Điều đó có nghĩa là họ chịu trách nhiệm quản lý các khóa cho ví chứa tiền điện tử của nhà đầu tư.
Ưu điểm của ví lưu ký
Đối với các nhà đầu tư có hiểu biết hạn chế về công nghệ tiền điện tử, việc cho phép bên thứ ba quản lý các khoản nắm giữ của họ có thể là một đề xuất hấp dẫn. Những người mới bắt đầu thường mắc sai lầm khi quên hoặc gửi nhầm chìa khóa ví và mất quyền truy cập vào tài sản của họ.
Những người mới bắt đầu sử dụng tiền điện tử có thể muốn giao trách nhiệm quản lý khóa ví cho các chuyên gia có hiểu biết tốt hơn về công nghệ Blockchain. Ví dụ: Các sàn giao dịch tiền điện tử lớn lưu trữ tài sản của người dùng trong một hỗn hợp phức tạp giữa ví phần cứng và phần mềm. Nhiều nhà đầu tư tiền điện tử thông thường có thể gặp khó khăn trong việc sử dụng thành thạo mức độ bảo mật phức tạp này.
Nhược điểm của ví lưu ký
Ví Custodial không phải là không có rủi ro. Người nắm giữ tiền điện tử phải đối mặt với nguy cơ mất tài sản nếu tính bảo mật hoặc khả năng thanh toán của người giám sát bị xâm phạm.
Nhiều người hay xem tin tức về tiền điện tử sẽ nhớ sự sụp đổ đột ngột của dịch vụ cho vay tiền điện tử Celsius Network. Trước đây, nền tảng này đã quản lý số tiền trị giá hàng chục tỷ USD từ các nhà đầu tư. Nhưng Celsius đã đột ngột tạm dừng việc rút tiền của người gửi tiền vào tháng Sáu. Một loạt các nền tảng cho vay tiền điện tử đang gặp khó khăn khác đã nhanh chóng làm theo, khiến các nhà đầu tư tiền điện tử khó tiếp xúc với hàng tỷ USD.
Ở khía cạnh khác, một số người theo chủ nghĩa thuần túy tiền điện tử chỉ ra rằng ví lưu ký dẫn đến việc tập trung hóa đi ngược lại các đặc tính của tiền điện tử về phân cấp. Bởi vì, tội phạm mạng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến người giám sát thông qua hack hoặc tấn công mạng. Hoặc các cơ quan chính phủ quản lý người giám sát có thể yêu cầu khai báo thông tin riêng tư của khách hàng.
Điều này khiến tiền điện tử của họ có nguy cơ bị tịch thu. Trong khi đó, những người giám sát tiền điện tử thường phải tuân theo các quy định về Chống rửa tiền (AML) và xác minh danh tính khách hàng (KYC). Nhiều người theo chủ nghĩa thuần túy về tiền điện tử coi đây là hành vi vi phạm quyền riêng tư của người dùng tiền điện tử.
Một điều khác, một số nhà cung cấp dịch vụ lưu ký sẽ tính phí nhằm thu lợi nhuận.
Ví Non-Custodial là gì?
Khi đã hiểu ví Custodial là gì, những ưu và nhược điểm chính của nó, thì độc giả nên tham khảo về ví Non-Custodial. Đây là một loại ví tiền điện tử mà chủ sở hữu tiền điện tử chịu trách nhiệm trực tiếp về việc quản lý khóa của họ.
Điều đó có nghĩa là nếu chủ sở hữu bằng cách nào đó làm mất hoặc thất lạc chìa khóa, thì tiền điện tử trong ví có thể bị mất vĩnh viễn. Như đã lưu ý trước đó, chúng có thể ở dạng ứng dụng dựa trên trình duyệt web, phần mềm, phần cứng có thể tải xuống thông thường hoặc ở dạng giấy. Cho đến nay, ví phần cứng được coi là cách an toàn nhất để lưu trữ khóa ví tiền điện tử.
Ưu điểm của ví không lưu ký
Khi những người theo chủ nghĩa thuần túy về tiền điện tử tìm cách loại bỏ hoàn toàn ách thống trị của các tổ chức tài chính/chính phủ tập trung, họ lập luận rằng các ví không lưu ký trao cho nhà đầu tư toàn quyền kiểm soát tài sản của họ. Khi tài sản được lưu trữ trong ví không lưu ký, không một thực thể tập trung đơn lẻ nào có thể tịch thu hoặc đóng băng tài sản kỹ thuật số.
Với ví không lưu ký, không có rào cản nào đối với việc tham gia vào hệ sinh thái tiền điện tử toàn cầu. Bất kỳ ai có kết nối internet ở bất kỳ đâu trên thế giới đều có thể thiết lập ví mà không gặp phải các hạn chế về KYC.
Một lợi ích khác của ví không lưu ký là việc tham gia giao dịch tài sản kỹ thuật số sẽ dễ dàng hơn vì chúng tương tác trực tiếp với blockchain. Điều này có nghĩa là các ví không lưu ký, trong nhiều trường hợp, có quyền truy cập trực tiếp vào hệ sinh thái Tài chính phi tập trung (DeFi) đang phát triển, không giống như các loại ví lưu ký khác.
Nhược điểm của ví không lưu ký
Đảm nhận trách nhiệm quản lý khóa của chính mình là một nhiệm vụ lớn đối với bất kỳ nhà đầu tư tiền điện tử nào. Đặc biệt nếu họ đang quản lý các khoản nắm giữ có giá trị đáng kể. Như đã lưu ý, những người thiếu kinh nghiệm về công nghệ tiền điện tử có nguy cơ mất quyền truy cập vào tiền của họ nếu rò rỉ khóa ví.
Điều đó không giống việc quên mật khẩu vào tài khoản trên sàn giao dịch, một vấn đề thường có thể được giải quyết nhanh chóng với bộ phận hỗ trợ khách hàng. Những người mới vận hành ví không lưu ký cũng có khả năng dễ bị lừa đảo, hack tiền điện tử và scam hơn so với người dùng có kinh nghiệm hơn đang sở hữu ví lưu ký.
Các nhà đầu tư tiền điện tử nắm giữ tài sản của chính họ phải luôn tuân thủ các phương pháp bảo mật tốt nhất, chẳng hạn như sử dụng mật khẩu mạnh và xác thực hai yếu tố nếu có thể.
Nhiều ví non-custodial nổi tiếng là thân thiện với người dùng/người mới bắt đầu. Tuy nhiên, việc chuyển tiền điện tử từ một sàn giao dịch sang một ví không lưu ký vẫn là một trở ngại thường thấy cho người mới bắt đầu. Đối với nhiều người, việc để tiền điện tử của họ trên sàn giao dịch có thể dễ dàng và an toàn hơn.
So sánh ví Custodial với ví Non-Custodial
Đối với một chiếc ví không lưu ký, nó sẽ cung cấp cho bạn và chỉ bạn khóa riêng tư được liên kết với địa chỉ công khai. Với trường hợp ngược lại, khi người khác cũng có quyền truy cập vào các khóa riêng tư của bạn, nghĩa là nó không phải là ví không lưu ký.
Loại ví nào tốt hơn?
Điều này hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích của người dùng. Những người mới bắt đầu chỉ muốn mua một số loại tiền điện tử và HODL, có thể muốn lưu trữ tiền điện tử của họ trên sàn giao dịch. Các nhà đầu tư sở hữu nhiều tài sản với quy mô lớn hơn, những người thiếu chuyên môn cụ thể về công nghệ tiền điện tử có thể chọn mua tiền điện tử thông qua ETF và ETP.
Các nhà đầu tư tiền điện tử thận trọng hơn có thể lựa chọn nhiều sản phẩm lưu trữ. Họ có thể duy trì một số tiền điện tử trong ví trên sàn giao dịch để giao dịch nhanh. Một số người cũng có thể muốn giữ một số tiền điện tử trong ví không lưu ký dựa trên phần mềm để chuyển tiền vào và ra khỏi các nền tảng DeFi khác nhau.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể muốn để lại một phần đáng kể tiền điện tử của họ trong ví phần cứng hoặc ví lạnh để bảo mật tối đa.
| Ví Custodial | Ví Non-Custodial | |
| Ai kiểm soát khóa riêng tư? | Bên thứ ba kiểm soát khóa riêng tư của ví lưu ký nơi lưu trữ tiền điện tử, khách hàng trao cho họ quyền quản lý tài sản. | Chủ sở hữu tiền điện tử là người duy nhất nắm giữ các khóa riêng tư của ví lưu trữ tiền điện tử của họ, trao cho họ toàn chủ quyền đối với tài sản của mình. |
| Thân thiện với người mới bắt đầu? | Được coi là thân thiện với người mới bắt đầu nhất (nghĩa là chỉ để lại tiền điện tử trong ví trên sàn giao dịch sau khi mua). | Nhiều ví không lưu ký rất thân thiện với người dùng, nhưng những người mới bắt đầu thường mắc lỗi liên quan đến việc ghi/lưu trữ khóa riêng tư và khi giao dịch trên chuỗi khối. |
| Bảo mật tiền điện tử | Các sàn giao dịch lớn/người giám sát tiền điện tử thường sử dụng các hệ thống bảo mật tinh vi để bảo vệ tài sản của người dùng. Nhưng chủ sở hữu tiền điện tử vẫn có nguy cơ mất tiền điện tử nếu người giám sát bị tấn công/vỡ nợ hoặc bị kiểm duyệt. | Ví không lưu ký khác nhau rất nhiều về tính bảo mật của chúng, với ví trình duyệt dựa trên web được coi là dễ bị tấn công nhất và ví phần cứng là an toàn nhất. Chủ sở hữu ví không lưu ký cần chịu trách nhiệm về tính bảo mật tiền điện tử của chính họ. |
Cách tạo ví Non-Custodial
Trong hướng dẫn tạo ví Non-Custodial, BeInCrypto lấy ví dụ cách tạo tài khoản MetaMask. Trước tiên, độc giả sẽ cần tải MetaMask từ tiện ích mở rộng Chrome thông qua trang web của ứng dụng.
Sau đó, phần mềm sẽ xuất hiện dưới dạng tiện ích mở rộng của chrome ở phía trên bên phải. Nhấp vào tiện ích mở rộng để bắt đầu thiết lập ví.
Những độc giả đã có ví MetaMask trên một thiết bị khác sẽ có thể truy cập tiện ích thông qua cụm từ khôi phục bí mật, về cơ bản đây là khóa riêng tư của họ. Nếu chưa có ví, hãy nhấp vào “Create a Wallet” để tạo ví.
MetaMask sẽ nhắc bạn tạo một mật khẩu mới. Hãy chắc chắn rằng mật khẩu của bạn được đánh giá ‘mạnh mẽ’. Khi bạn đã hoàn thành việc đó, bạn sẽ thấy một trang trong đó MetaMask giải thích cách hoạt động của cụm từ khôi phục bí mật và lý do tại sao việc bảo mật lại quan trọng.
Về cơ bản, cụm từ này cho phép bạn truy cập ví từ các thiết bị khác. Nếu bị xâm phạm, kẻ trộm có thể đánh cắp tất cả số tiền điện tử mà bạn đang giữ trong ví MetaMask. Điều quan trọng là phải ghi lại cụm từ khôi phục bí mật một cách cẩn thận. Đó là bởi vì, nếu bị mất, bạn có thể mất quyền truy cập vào số tiền trong ví và MetaMask sẽ không thể giúp bạn.
Trên trang tiếp theo, MetaMask sẽ tiết lộ cụm từ khôi phục bí mật này. Hãy sao chép hoặc ghi nhớ cụm từ này vì MetaMask sau đó yêu cầu bạn lặp lại cụm từ khôi phục bí mật cho trang tiếp theo.
Sau khi hoàn thành, ví đã sẵn sàng. Bây giờ bạn đã sẵn sàng để mua, gửi và trao đổi tiền điện tử trên các chuỗi khối khác nhau.
Top 5 ví Non-Custodial có phiên bản web
Để tham gia vào không gian tiền điện tử, bạn nên sử dụng ví non-custodial. Trong bài viết này, BeInCrypto liệt kê 5 loại ví không lưu ký phổ biến nhất.
#1. MetaMask
Kể từ khi ra mắt vào năm 2016, MetaMask đã trở thành một trong những ví tiền điện tử không lưu ký phổ biến nhất. Phần lớn sự bùng nổ này xảy ra trong “mùa hè DeFi” năm 2020. Vào thời điểm đó, MetaMask là một trong số ít ví có quyền truy cập vào nhiều chuỗi khối hợp đồng thông minh.
Các nhà phê bình về ví xem MetaMask là một trong những tùy chọn thân thiện với người dùng nhất trên thị trường. Nó hoạt động như một tiện ích mở rộng trên trình duyệt, người dùng bật lên khi cần thiết và họ dễ dàng điều hướng sang các Ứng dụng phi tập trung (DApp) khác nhau. Người dùng ví MetaMask có thể mua và bán tiền điện tử trực tiếp trên ứng dụng thông qua chức năng giao dịch. Hiện tại, MetaMask đã tích hợp đa chuỗi như BSC, Arbitrum bên cạnh chuỗi Ethereum. Hơn thế, ví hỗ trợ nhiều NFT và có tích hợp đặc biệt với OpenSea, thị trường NFT lớn nhất thế giới.
#2. MyEtherWallet
MyEtherWallet, hay MEW, là một ví khác đã có từ lâu, ra mắt lần đầu tiên vào năm 2016. Giống như MetaMask, MEW tập trung chủ yếu vào mạng Ethereum.
Ví có thể tương tác với nhiều DApp dựa trên Ethereum/EVM và cũng hỗ trợ NFT. Tuy nhiên, không giống như MetaMask, nó hỗ trợ hoán đổi Bitcoin, nhưng cung cấp ít khả năng tương thích với các mạng altcoin không phải ethereum/EVM khác.
Các nhà phê bình thường đánh giá ví này rất thân thiện với người dùng. Tuy nhiên, người dùng MEW thường xuyên trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công lừa đảo.
#3. Coinbase Wallet
Coinbase đã ra mắt ví không lưu ký của riêng mình vào năm 2018 và nó đã trở thành lựa chọn phổ biến của các nhà đầu tư tiền điện tử nhờ trải nghiệm người dùng đơn giản, quen thuộc. Nó có khả năng tương thích cao hơn với nhiều mạng blockchain hơn so với các ví nêu trên.
Người dùng có thể lưu trữ Bitcoin, Ethereum, Solana và một loạt các Altcoin cũng như mã thông báo khác. Nó hoạt động như một tiện ích mở rộng trình duyệt giống như MetaMask và tương tác với DApp theo cách tương tự. Phí của ví là một trong những mức phí cạnh tranh nhất trên thị trường.
Ví của Coinbase hoàn toàn tách biệt với công ty mẹ của nó. Điều đó có nghĩa là, không giống như khi thiết lập tài khoản trao đổi, không có yêu cầu KYC. Ví có thể được kết nối với tài khoản trao đổi Coinbase để tạo điều kiện chuyển tiền điện tử dễ dàng, nhưng điều này là không bắt buộc.
Không giống như MetaMask và MyEtherWallet, mã đằng sau ví Coinbase không phải là mã nguồn mở. Mặc dù điều này có thể không phải là vấn đề đối với nhiều nhà đầu tư tiền điện tử, nhưng những người theo chủ nghĩa thuần túy phân quyền có xu hướng không tin tưởng vào mã không được công khai giám sát.
#4. Trust Wallet
Ví Trust được hỗ trợ bởi Binance là một nhà cung cấp ví không lưu ký phổ biến khác. Trust Wallet tương thích với nhiều chuỗi khối và tương thích với nhiều DApp trong hệ sinh thái tương thích với Ethereum và EVM. Ví cũng tương thích với NFT và đồ sưu tầm nghệ thuật kỹ thuật số. Người dùng có thể đặt cọc tiền điện tử Proof of Work trực tiếp trong ứng dụng.
Ví có tính năng giao dịch tích hợp sẵn, nơi người dùng có thể xem giá và biểu đồ mà không cần phải rời khỏi nền tảng. Ví có các lớp bảo mật bổ sung bao gồm quét mã PIN và tùy chọn sinh trắc học. Giống như MetaMask và MyEtherWallet, mã của Trust Wallet là mã nguồn mở. Hơn nữa, giống như các ví khác trong danh sách này, các nhà phê bình coi ví này rất thân thiện với người dùng.
#5. Crypto.com DeFi Wallet
Ví DeFi Crypto.com cung cấp cho người dùng nền tảng Crypto.com một cách liền mạch để chuyển tài sản của họ sang ví không lưu ký và truy cập một loạt tính năng. Đúng như tên gọi, ví cung cấp cho người dùng quyền truy cập dễ dàng vào một loạt ứng dụng và sản phẩm DeFi, cho phép người dùng dễ dàng tạo ra lợi nhuận trên tài sản của họ.
Ví cho phép người dùng lưu trữ tài sản kỹ thuật số trên một loạt các chuỗi khối và hệ sinh thái, bao gồm hỗ trợ cho NFT và có tính năng hoán đổi cho phép mua và bán mã thông báo dễ dàng. Giống như nhiều ví khác trong danh sách này, ví Crypto.com cũng hoạt động như một tiện ích mở rộng trình duyệt, cải thiện khả năng sử dụng khi người dùng duyệt các nền tảng DeFi.
Ví non-custodial được đánh giá an toàn
Quyết định sử dụng loại ví tiền điện tử nào là một quyết định phức tạp đối với bất kỳ nhà đầu tư tiền điện tử nào. Cuối cùng, mỗi cá nhân sẽ cần cân nhắc các sở thích của họ về việc có ít nhiều quyền kiểm soát đối với tiền điện tử của họ và sở thích của họ về bảo mật so với sự thuận tiện. Mỗi loại ví tiền điện tử đều có ưu và nhược điểm.
Ví không lưu ký an toàn hơn hầu hết các loại ví khác, đối với nhiều người dùng, vì nhiều lý do. Chúng không mang rủi ro từ bên giám sát như với ví lưu ký. Hơn nữa, tiền điện tử được lưu trữ tại nơi mà người dùng tự quản lý tài sản của mình. Khi bạn giao tài sản của mình cho một bên khác, không có gì đảm bảo rằng họ sẽ không cho mượn, làm mất hoặc đánh bạc với tài sản của bạn.
Điều đáng nói là nếu bạn không am hiểu về công nghệ, các dịch vụ lưu ký có thể là một lựa chọn tốt hơn cho bạn. Tuy nhiên, chỉ cần đặt tài sản của bạn trong ví lạnh, ngắt kết nối internet và không tiết lộ khóa riêng của bạn cho bất kỳ ai, sẽ giúp bạn an toàn hơn. Cuối cùng, quyết định là của riêng bạn về cách lưu trữ tiền điện tử của bạn.
Tham gia Cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để cập nhật các bài phân tích, tin tức mới nhất về thị trường tài chính nói chung và tiền tiền đử nói riêng nhé.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.
