Giấy phép NFT được cộng đồng người hâm mộ NFT quan tâm vì hứa hẹn mở ra cơ hội thương mại hóa. Tuy nhiên, giấy phép NFT có giống như các dạng giấy chứng nhận có hiệu lực pháp lý?
Giấy phép NFT là gì?
Giấy phép NFT (NFT license) hay giấy phép dành riêng cho NFT (NFT-specific licenses) được đề cập lần đầu từ một trang web ra mắt năm 2018 nhưng được chú ý trở lại từ tài liệu của quỹ a16z. Hiểu cơ bản, giấy phép NFT là một hình thức xác nhận bằng văn bản hoặc hợp đồng thông minh (smart contract) giúp xác định quyền sở hữu của người nắm giữ NFT.
Cả nftlicense và nftstandard đều cùng quan điểm về cách thiết kế giấy phép. Chúng cần đảm bảo hai yếu tố, đó là: “Bảo vệ sự chăm chỉ (công sức) và sự khéo léo (cách hiểu khác là chất xám) của người sáng tạo; Cấp cho người dùng sự tự do và linh hoạt để tận hưởng đầy đủ các mã thông báo NFT của họ”.
Công dụng của giấy phép NFT
Công dụng của giấy phép NFT là xác minh quyền sở hữu của người sở hữu NFT gần nhất. Ngoài ra, bộ sưu tập NFT nổi tiếng Bored Ape Yacht Club cũng ra mắt giấp phép cho phép người sở hữu NFT sử dụng với mục đích thương mại. Vào ngày 31/8/2022, quỹ đầu tư a16z giới thiệu về loại giấy phép NFT có tên “The Can’t Be Evil” (tạm dịch: Không thể trở nên xấu xa). Trong đó, The Can’t Be Evil có đến 6 loại giấy phép với các quy tắc, ràng buộc để hạn chế rủi ro cho người sở hữu.
Vấn đề cấp giấp phép cho NFT đã phát sinh nhiều thắc mắc từ cộng đồng
Giấy phép NFT có được công nhận bởi cơ quan pháp lý? Đơn vị nào chịu trách nhiệm phát hành giấy phép? Cơ thế lưu hành giấy phép là tập trung hay phi tập trung?
Để giúp quý độc giả có thể tìm được câu trả lời cho các câu hỏi trên, BeInCrypto sẽ tổng hợp các tài liệu theo cách khách quan. Trích dẫn nhận xét của a16z như sau: “Luật bản quyền của Mỹ không tự động cấp cho người mua tác phẩm nghệ thuật (cả tác phẩm truyền thống và kỹ thuật số) quyền sao chép, phóng tác hoặc thậm chí hiển thị công khai tác phẩm nghệ thuật. Nếu không có giấy phép hoặc chuyển nhượng bản quyền từ người sáng tạo NFT, người mua không thể thực hiện bất kỳ quyền nào theo bản quyền (chẳng hạn như sao chép, phóng tác và hiển thị công khai) ngoại trừ các trường hợp ngoại lệ về bản quyền, chẳng hạn như “sử dụng hợp pháp” là hẹp và không chắc chắn.”
Hiện tại, một vài giao thức cấp giấy phép nhưng chúng không được áp dụng nhất quán trên các dự án. Bên cạnh đó, NFT trong tài chính phi tập trung (DeFi) vốn nhạy cảm với vấn đề quản lý, giám sát. Để giải quyết vấn đề bản quyền, sở hữu và thương mại, các dạng giấy phép NFT được phát hành từ bên thứ ba và bị ràng buộc bởi các quy tắc. Một vài bên thứ ba cung cấp giấy phép NFT như a16z, Rarible, OpenSea, Half-Baked, creativecommons,…
Kể từ khi Bored Ape Yacht Club công bố cung cấp giấy phép cho các người sở hữu NFT BAYC cho mục đích thương mại, độc giả có thể đã bắt gặp hình ảnh Bored Ape trên kẹo M&M, trong cửa hàng thức ăn nhanh hoặc trên MV của rapper Eminem và Snoop Dogg. Qua đó, NFT không chỉ là tài sản sưu tầm, mà chúng còn mạng lại giá trị kinh tế cho người sở hữu.
Giấy phép The Can’t Be Evil
Theo a16z, giấy phép The Can’t Be Evil có 6 phiên bản với bộ quy tắc khác nhau. Các loại giấy phép này được phát hành công khai, miễn phí, được thiết kế đặc biệt cho NFT và lấy cảm hứng từ quy trình của Creative Commons. a16z cũng nêu ra các mục tiêu phát hành The Can’t Be Evil, đó là:
- Giúp người tạo NFT bảo vệ (hoặc phát hành) quyền sở hữu trí tuệ (IP) của họ.
- Cấp cho chủ sở hữu NFT một cơ sở các quyền không thể thay đổi, có thể thực thi và dễ hiểu.
- Giúp người sáng tạo, chủ sở hữu và cộng đồng của họ giải phóng tiềm năng sáng tạo và kinh tế trong các dự án của họ. Đặt nền móng cho sự hiểu biết rõ ràng về khuôn khổ sở hữu trí tuệ mà họ có thể làm việc.
Bạn nghĩ sao về thông tin trên? Chia sẻ ngay ý kiến của bạn trong nhóm cộng đồng của chúng tôi Telegram | Facebook fanpage | Facebook group
Trusted
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản với thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Bất kỳ hành động nào người đọc thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi, họ cần phải đánh giá lại và hoàn toàn chịu rủi ro từ quyết định của chính họ.
