Thời gian gần đây, cộng đồng tiền điện tử đổ dồn sự chú ý vào mạng Bitcoin (BTC) với điểm đến là sự kiện Bitcoin Halving lần 4 vừa diễn ra. Tận dụng sự cao trào này của cộng đồng, một giao thức mới trên mạng Bitcoin được chào sân có tên gọi Bitcoin Runes Protocol.
Sử dụng lại kịch bản gây tắc nghẽn mạng và đẩy phí giao dịch lên cao giống như những gì mà Ordinals đã làm trước đó, giao thức Runes đã tạo ra một cơn sốt trong cộng đồng. Vậy Bitcoin Runes Protocol là gì? Hãy cùng BeInCrypto tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này nhé.
Tham gia Cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để tìm hiểu về các bài phân tích kỹ thuật, thảo luận về tiền điện tử và nhận câu trả lời cho tất cả các câu hỏi của bạn từ các chuyên gia và nhà giao dịch chuyên nghiệp của chúng tôi nhé.
Tổng quan về Bitcoin Runes Protocol
Bitcoin Runes Protocol là gì?
Runes Protocol là một dạng tiêu chuẩn để phát hành mã thông báo có thể thay thế trên mạng Bitcoin. Nó đơn giản là hướng đến việc cung cấp cho người dùng cách thức đơn giản, hiệu quả nhất để tạo mã thông báo có thể thay thế. Nó được ra mắt đúng vào khối 840,000, trùng với thời điểm Bitcoin Halving lần thứ 4 vừa qua.
Ai đã tạo ra giao thức Runes?
Nhà phát triển Bitcoin có tên là Casey Rodarmor đã đề xuất giao thức Runes vào tháng 9/2023 như một tiêu chuẩn mã thông báo cải tiến để phát hành tài sản có thể thay thế trên Bitcoin. Anh ấy đã làm việc trên giao thức kể từ đó, với mục tiêu ra mắt vào tháng 4/2024.
Rodarmor là một nhà phát triển nổi tiếng trong lĩnh vực tiền điện tử. Anh cũng là người tạo ra giao thức Ordinals. Đây là giao thức mà các nhà phát triển đã sử dụng để phát triển các tiêu chuẩn mã thông báo khác nhau để phát hành tài sản gốc trên Bitcoin.
Cách thức hoạt động của Bitcoin Runes Protocol là gì?
Trước khi giải thích cách thức hoạt động của Bitcoin Runes, BeInCrypto sẽ chia sẻ nhanh với bạn về cách xử lý các giao dịch Bitcoin nhé. Trên mạng Bitcoin, mọi giao dịch đều yêu cầu đầu vào và đầu ra ở dạng đầu ra giao dịch chưa được chi tiêu (UTXO).
Bạn có thể hiểu đơn giản thế này! Hãy nghĩ về UTXO giống như một tờ tiền giấy mà chúng ta vẫn đang sử dụng hàng ngày vậy. Khi bạn thanh toán cho một thứ gì đó trên mạng, bạn thực sự gửi toàn bộ UTXO đến địa chỉ đó và đổi lại bạn nhận được một UTXO mới. Nó giống như trả tiền cho một món hàng bằng tờ tiền 20 USD và sau đó nhận lại tờ tiền 10 USD như một dạng tiền thừa.
Trong trường hợp này, mô hình dựa trên UTXO của Runes tích hợp tự nhiên với Bitcoin, sử dụng UTXO. Điều này giúp giảm thiểu việc tạo ra các UTXO rác có thể làm tắc nghẽn mạng. UTXO là số lượng BTC cụ thể mà bạn chưa chi tiêu mà bạn có thể sử dụng để thực hiện thanh toán mới. Đó là đầu ra của giao dịch Bitcoin trước đó và vẫn có sẵn để chi tiêu cho đến khi nó được sử dụng làm đầu vào trong giao dịch mới.
Bitcoin Runes sử dụng giao thức dựa trên UTXO, trong đó mỗi giao dịch bắt đầu bằng cách chọn các phần Bitcoin chưa được chi tiêu và sử dụng chúng để tạo giao dịch mới. Việc truy tìm từng Bitcoin từ quá trình tạo ra nó đảm bảo rằng mỗi đồng coin là duy nhất và không bị sao chép sai lệch, giúp bạn tin tưởng rằng Bitcoin mà bạn sở hữu hoặc chấp nhận trong giao dịch là thật và thực sự là của bạn.
So với các giao thức khác có thể dựa vào dữ liệu ngoài chuỗi hoặc mã thông báo đặc biệt, Runes sử dụng các tính năng gốc của Bitcoin để lưu trữ dữ liệu trên chuỗi. Điều này cho phép giảm bớt các UTXO “rác”, thứ có thể làm tắc nghẽn mạng, khiến giao dịch chậm hơn, tốn kém hơn và kém tin cậy hơn.
Cụ thể, bộ lưu trữ dữ liệu trên chuỗi của Bitcoin Runes nằm trong phần OP_RETURN của giao dịch. Hình ảnh ghi lại một ghi chú bí mật về giao dịch Bitcoin của bạn. OP_RETURN cho phép bạn để lại dấu ấn của mình mà không cần di chuyển bất kỳ Bitcoin thực tế nào. Điều này giúp các giao dịch Bitcoin gọn gàng và ngăn nắp vì nó không tạo thêm công việc cho mạng.
Bạn cũng có thể nghe mọi người nói về Runes có khả năng tương thích cực nhanh. Điều này có nghĩa là Runes có thể sử dụng Lightning Network, để cho phép giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn. Điều này cho phép các giao dịch Runes bỏ qua sự chậm trễ thông thường và phí cao của mạng Bitcoin bằng cách sử dụng hệ thống nhanh hơn, hiệu quả hơn này.
Quá trình tạo ra một Rune mới được gọi là khắc (etching). Người dùng muốn khắc một Rune mới chỉ định tên, ký hiệu, ID, số lượng cung cấp, khả năng phân chia và các tham số liên quan đến việc tạo và phân phối Rune trong đầu ra OP_RETURN. Người sáng tạo cũng có thể thêm “premine” vào quá trình khắc, trong đó một lượng Runes nhất định sẽ được phân bổ cho người sáng tạo trước khi nó được cung cấp cho công chúng.
Sau khi khắc, Rune có thể được đúc thông qua các xưởng đúc mở hoặc đóng. Việc đúc mở cho phép mọi người đúc một Runes sau lần khắc đầu tiên, trong đó bất kỳ ai cũng có thể tạo một giao dịch đúc tiền để đúc một lượng Runes mới cố định. Các cơ sở đúc đóng chỉ cho phép tạo mã thông báo mới khi đáp ứng các điều kiện xác định trước, chẳng hạn như một khoảng thời gian cụ thể, sau đó quá trình đúc tiền kết thúc, giới hạn nguồn cung cấp mã thông báo.
Sự khác nhau giữa Brc-20 và Bitcoin Runes là gì?
Rune Bitcoin dựa trên một giao thức riêng biệt với mã thông báo BRC-20. Do đó chúng có một số khác biệt chính về mặt kỹ thuật và thực tế.
Ví dụ, việc quản lý mã thông báo BRC-20 yêu cầu ví hỗ trợ Taproot và điều đó không xảy ra với Runes. Bạn có thể quản lý Runes mà không cần ví hỗ trợ Taproot hoặc truy cập vào mạng Layer 2 của Bitcoin. Những tài sản này hoàn toàn có nguồn gốc từ mạng chính Bitcoin. Rune cũng là tài sản Bitcoin có thể thay thế đầu tiên tương thích với mạng Lightning. Không giống như các tài sản Bitcoin có thể thay thế trước đây, bạn có thể kết nối rune với mạng Lightning và ngược lại.
Rune cũng khác với BRC-20 vì chúng xử lý dữ liệu hiệu quả hơn. Để giải thích, token BRC-20 tạo ra các UTXO “rác” trong khi Rune được sắp xếp hợp lý hơn. Việc giảm lượng dữ liệu được xử lý giúp mạng có khả năng mở rộng và tiết kiệm chi phí hơn.
Cuối cùng, Rune bất biến hơn BRC-20 vì chúng lưu trữ tất cả dữ liệu trên chuỗi, thay vì sử dụng các phương thức lưu trữ dữ liệu ngoài chuỗi. Cũng không có công cụ của bên thứ ba nào để dựa vào khi lưu trữ dữ liệu. Tài sản này thực sự được phân cấp.
Lợi ích mà Runes mang lại cho hệ sinh thái Bitcoin là gì?
- Thêm người dùng: Giao thức Runes sẽ cho phép các dự án phát hành các loại mã thông báo có thể thay thế khác nhau, chẳng hạn như stablecoin và mã thông báo quản trị trên chuỗi khối Bitcoin… Điều này có thể mở rộng tiện ích của Bitcoin và thu hút nhiều người dùng hơn. Nói cách khác, Runes có thể giúp Bitcoin đạt được mục tiêu được áp dụng rộng rãi.
- Doanh thu tăng: Nhiều phí giao dịch hơn sẽ được tạo ra khi có nhiều người tương tác với mã thông báo Runes hơn. Điều này sẽ tăng doanh thu cho các thợ đào, khuyến khích họ tiếp tục bảo mật mạng. Với việc phần thưởng khối được thiết lập sẽ giảm hơn nữa, những thợ đào sẽ cần thêm động lực thúc đẩy doanh thu và Runes có thể chỉ là giao thức cần thiết để duy trì động lực cho những người khai thác.
- Sự đổi mới: Giao thức Runes đang khuyến khích các nhà phát triển đổi mới theo những cách mới và thú vị, mang đến cho người dùng cơ hội trải nghiệm các hoạt động trên chuỗi khối Bitcoin. Nó cũng sẽ mở ra cơ hội cho các nhà phát triển muốn khai thác sự phát triển Bitcoin trong khi thực hiện điều đó trên chuỗi khối công cộng ổn định và an toàn nhất thế giới.
- Phát hành hiệu quả các token có thể thay thế: Giao thức Runes tìm cách cho phép phát hành tài sản trực tiếp trên Bitcoin với ít tác động tiêu cực tối thiểu nhất có thể. Giao thức đang cải thiện các giao thức mã thông báo có thể thay thế hiện tại dựa trên mã thông báo gốc và dữ liệu ngoài chuỗi. Hơn nữa, thiết kế của nó được cân nhắc kỹ lưỡng hơn so với tiêu chuẩn mã thông báo BRC-20, được triển khai nhằm mục đích giới thiệu những gì giao thức Ordinals có thể đạt được. Do đó, mức độ nghiêm túc của giao thức này có thể giúp Runes thành công hơn mã thông báo BRC-20.
Tương lai của Bitcoin Runes là gì?
Nếu giao thức trước đây của Rodarmor vẫn tiếp tục được thực hiện thì tương lai của giao thức Runes rất tươi sáng. Để giải thích, giao thức Bitcoin ordinals đã tạo ra toàn bộ hệ sinh thái tài sản, phát triển thành thị trường trị giá 2 tỷ USD trong năm đầu tiên. Với sự quan tâm hiện có đối với các giao thức mã thông báo có thể thay thế khác trên Bitcoin, chẳng hạn như BRC-20 và SRC-20, cũng như sự phấn khích về Runes trước khi chúng ra mắt, có thể nói rằng Runes sẽ là một loại tài sản quan trọng vào năm 2024.
Rodarmor có kế hoạch giới thiệu giao dịch trực tiếp giữa người dùng trong tương lai. Điều này có thể giảm thiểu sự phụ thuộc vào các sàn giao dịch tiền điện tử tập trung và giải quyết vấn đề Replace-By-Fee (RBF). RBF là quá trình thay thế giao dịch chưa được xác nhận trước đó bằng một phiên bản khác có phí giao dịch cao hơn. RBF nhằm mục đích khuyến khích các nhà khai thác ưu tiên giao dịch với mức phí cao hơn.
Ngoài ra, Rodarmor hy vọng rằng một khi đề xuất cải tiến Bitcoin (BIP) OP_CAT được phê duyệt, sẽ có thể kết nối các mã thông báo rune với mạng Lớp 2. Anh ước tính rằng BIP sẽ được giới thiệu với Bitcoin trong vòng một năm. OP_CAT là mã hoạt động (opcode) trong tập lệnh Bitcoin gốc. “CAT” đại diện cho từ “nối”, trong đó hai phần tử trong tập lệnh được nối với nhau. Satoshi Nakamoto đã vô hiệu hóa opcode để ngăn chặn các cuộc tấn công DoS.
Mặc dù việc nâng cấp OP_CAT được đề xuất này được cho là có rủi ro bảo mật nhưng một số nhà phát triển cho rằng nó có thể cho phép kết nối với các chuỗi khác và nâng cao chức năng của Bitcoin.
Tham gia Cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để cập nhật các bài viết cũng như tin tức mới nhất về giao thức Runes trong thời gian tới nhé.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.
