Sui blockchain là một nền tảng Layer 1 được tạo ra bởi Mysten Labs, được thiết kế để cung cấp mạng lưới thông lượng cao, độ trễ thấp và chi phí thấp cho các ứng dụng cho hàng tỷ người dùng.
Tổng quan về blockchain Sui
1. Sui blockchain là gì?
Trong bài viết trước, BeInCrypto đã có dịp giới thiệu đến bạn đọc về Aptos blockchain. Đây là một nền tảng blockchain Layer 1 được sinh ra với sứ mệnh giải quyết các vấn đề mà các blockchain đời đầu như Bitcoin và Ethereum đang gặp phải đó là tốc độ giao dịch và phí. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm về một giải pháp Layer 1 khác nữa vốn cũng đang làm mưa làm gió trên thị trường: Sui blockchain. Vậy Sui blockchain nếu so sánh với các giải pháp như Aptos blockchain thì có gì đặc biệt? Hãy cùng BeInCrypto tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này nhé.
Về cơ bản, Sui là một blockchain hợp đồng thông minh Layer 1 nhằm mục đích cung cấp khả năng mở rộng và độ trễ thấp khi thực hiện chuyển tài sản hoặc thanh toán. Để đạt được điều này, Sui blockchain xử lý các giao dịch song song, qua đó giúp sử dụng hiệu quả hơn các tài nguyên và cho phép mở rộng thông lượng bằng cách chỉ cần bổ sung thêm nhiều tài nguyên hơn nữa.
Ở điểm này, Sui blockchain có phần giống với Aptos blockchain mà chúng ta đã nhắc đến ở đầu bài viết. Aptos cũng sử dụng Block-STM, là một công cụ thực thi song song, giúp cho phí giao dịch trở nên rẻ hơn. Tuy nhiên, khác biệt với Aptos, Sui có một số lợi điểm khác biệt của riêng mình. Đối với Sui, chúng ta không còn khái niệm block time đối với các giao dịch đơn giản nữa. Điều này giúp Sui có thể hoàn thành giao dịch gần như ngay lập tức. Ngoài ra, Sui chỉ gọi giao thức đồng thuận đối với các object được chia sẻ quyền sở hữu mà thôi.
Nếu như Aptos được viết bằng ngôn ngữ Move thì Sui được viết bằng Rust. Không những thế, Sui còn hỗ trợ các hợp đồng thông minh được viết bằng Move (đây là một ngôn ngữ được viết dựa trên Rust). Move ban đầu được Meta tạo ra để phát triển blockchain Diem (trước đây gọi là Libra). Tuy nhiên, dự án Diem hiện đã bị Meta bán lại do sự phản đối từ các cơ quan quản lý.
2. Kiến trúc của Sui blockchain
Về cơ bản thì Sui blockchain như một sổ cái phân tán nơi lưu trữ một tập hợp các đối tượng (object) có thể lập trình được. Mỗi đối tượng sẽ có một ID duy nhất trên toàn cầu. Mỗi đối tượng này được sở hữu bởi một địa chỉ duy nhất và mỗi địa chỉ có thể sở hữu một số đối tượng tùy ý. Trình xác thực trên mạng Sui phê duyệt và thực hiện các giao dịch song song bằng cách sử dụng Byzantine Consistent Broadcast với thông lượng cao.
Ở một góc độ khác, như BeInCrypto đã chia sẻ ở trên, blockchain Sui đạt được tốc độ và khả năng mở rộng tuyệt vời thông qua việc tối ưu hóa cho các giao dịch đơn giản. Sui blockchain làm được điều này bằng cách khiến mỗi giao dịch trở nên bất biến. Có nghĩa là các giao dịch vẫn giữ nguyên trạng thái tại thời điểm kết thúc bất kể nó được lặp lại bao nhiêu lần. Điều này đặc biệt quan trọng trong các hệ thống thanh toán và blockchain để bảo vệ khỏi các giao dịch trùng lặp, chẳng hạn như có thể dẫn đến việc người nhận nhận được khoản thanh toán hai lần.
Sui giả định rằng mỗi giao dịch sẽ được thực hiện giữa người dùng với nhau. Ở Sui, có hai loại tài sản chính.
- Một là đối tượng sở hữu (owned object) là những thứ chỉ có thể được sửa đổi bởi chủ sở hữu cụ thể của nó.
- Hai là đối tượng dùng chung (shared object) thì có thể được sửa đổi bởi nhiều người dùng.
Sui phân biệt rõ hai đối tượng này để bỏ qua sự đồng thuận đối với các đối tượng được sở hữu, qua đó dẫn đến độ trễ rất thấp cho các giao dịch đơn giản vì khách hàng nhận được xác nhận ngay lập tức, loại bỏ khái niệm thời gian khối. Điều này đạt được thông qua xử lý đa làn, giúp loại bỏ nhu cầu giao dịch phải chờ hoàn thành giao dịch trước đó. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là người gửi chỉ có thể gửi một giao dịch tại một thời điểm.
Đối với các giao dịch phức tạp hơn liên quan đến các đối tượng dùng chung, Sui sử dụng mempool dựa trên Narwhal, Tusk DAG và cơ chế đồng thuận BFT. Một nhược điểm của hệ thống giao thức kép này là đội ngũ phát triển phải duy trì một cơ sở mã lớn hơn nhiều. Hơn nữa, các giao dịch liên quan đến các đối tượng dùng chung mất nhiều thời gian hơn (2-3 giây) do chi phí cần thiết cho các khách hàng trên mạng Sui trước khi gửi đến giao thức đồng thuận.
Có vẻ như Sui đã có hiệu suất khá cao do khả năng song song hóa giao dịch của nó. Nó có khả năng xử lý hơn 120,000 giao dịch mỗi giây. Trong các thử nghiệm do Mysten Labs thực hiện, Tusk đã đạt được thông lượng đỉnh 160,000 TPS với độ trễ 3 giây, phần lớn được duy trì ngay cả khi có lỗi.
3. Những tính năng chính của Sui blockchain
Dựa vào kiến trúc tối ưu ở trên, Sui blockchain sở hữu một số tính năng vượt trội như:
- Sui có thể mở rộng quy mô theo chiều ngang mà không có bất kỳ giới hạn nào nhờ khả năng xử lý đa làn. Điều này cho phép họ đáp ứng nhu cầu ứng dụng trong khi vẫn duy trì chi phí vận hành cực kỳ thấp cho mỗi giao dịch.
- Thiết kế của Sui giúp các giao dịch có thể được thực hiện song song thay vì được đẩy vào các khối tuần tự, điều này tạo ra sức mạnh tính toán lãng phí. Sự đổi mới của Sui là họ sẽ tổ chức dữ liệu thành các đối tượng độc lập, có nghĩa là các giao dịch có thể được thực hiện song song.
Để nâng công suất xử lý của mạng lưới, đội ngũ Sui có thể thêm nhiều máy tính hơn trên mỗi trình xác thực để đáp ứng đủ nhu cầu. Kết quả của việc này sẽ là phí gas thấp hơn ngay cả khi lưu lượng mạng cao và do đó hứa hẹn sẽ mang đến trải nghiệm người dùng tốt hơn cho các ứng dụng Web 3.0.
4. Đội ngũ phát triển và nhà đầu tư của Sui blockchain
Sui được xây dựng bởi Mysten Labs. Đây là một công ty xây dựng cơ sở hạ tầng nền tảng cho Web3. Mysten Labs được thành lập bởi Evan Cheng, Adeniyi Abiodun, Sam Blackshear, George Danezis và Kostas Kryptos. Có một sự trùng hợp là tất cả những người này trước đây đều tham gia xây dựng dự án Novi/Diem tại Meta. Đội ngũ đứng đằng sau Aptos blockchain cũng đều là những thành viên cũ của những dự án này. Theo ghi nhận của BeInCrypto, đội ngũ của Sui đang xây dựng blockchain và hướng sự tập trung vào bốn lĩnh vực chính bao gồm Gaming, DeFi, Ecommerce và Social.
Cho đến nay, Sui đã huy động được 36 triệu USD trong vòng gọi vốn Series A. Vòng này do Andreessen Horowitz dẫn đầu. Một số nhà đầu tư khác trong vòng gọi vốn lần này bao gồm Redpoint, Lightspeed, Coinbase Ventures, Electric Capital, Samsung Next, Slow Ventures, Standard Crypto, NFX và Scribble Ventures…
Sui blockchain tokenomics
1. Thông tin chung về token SUI
SUI là tài sản gốc của Sui blockchain với tổng nguồn cung là 10 tỷ. Một phần trong tổng nguồn cung của SUI sẽ được phát hành khi ra mắt mainnet. Phần còn lại sẽ được trao trong những năm tới hoặc được phân phối dưới dạng trợ cấp thưởng cổ phần trong tương lai.
Theo tài liệu tokenomics, SUI hiện không có cơ chế giảm phát được tích hợp sẵn. Tuy nhiên, vì nguồn cung là hữu hạn, hoạt động mạng lưới tăng lên sẽ làm tăng đáng kể nhu cầu về SUI. Hơn nữa, sự hiện diện của quỹ lưu trữ sẽ tạo ra động lực để làm giảm lượng SUI lưu thông. Chi tiết về quỹ lưu trữ xem thêm ở phần sau của bài viết này.
Mã thông báo SUI sẽ được sử dụng cho 4 mục đích chính, cụ thể:
- Staking: SUI có thể được dùng để staking trên nền tảng Sui.
- Thanh toán phí gas: SUI được dùng như một loại tài sản để thanh toán phí gas cần thiết khi thực hiện và lưu trữ các giao dịch hoặc thực hiện các hoạt động khác nhau trên nền tảng.
- Một tài sản trên nền kinh tế Sui: SUI được sử dụng như một tài sản trên nền tảng, được sử dụng như một phương tiện trao đổi hay kho lưu trữ giá trị.
- Quản trị: Chủ sở hữu SUI có quyền tham gia bỏ phiếu quản trị trên chuỗi về các vấn đề khác nhau ảnh hưởng đến nền tảng Sui, chẳng hạn như nâng cấp giao thức.
2. Nền kinh tế của Sui
Cấu thành nên nền kinh tế của Sui blockchain đến từ 3 thành phần chính, bao gồm:
- Người dùng: Là những người gửi các giao dịch đến nền tảng Sui khi họ thực hiện các giao dịch với nhau hoặc với các nền tảng hợp đồng thông minh…
- Chủ sở hữu SUI: Là những người nắm giữ token SUI và có tùy chọn ủy quyền mã thông báo của họ cho người xác thực để tham gia gián tiếp vào mạng Sui. Ngoài ra, chủ sở hữu SUI cũng có quyền tham gia vào quản trị của mạng lưới.
- Trình xác thực: Giúp quản lý quá trình xử lý và thực hiện giao dịch trên nền tảng Sui.
Với 3 thành phần chính này, dựa trên SUI token, nền kinh tế của Sui được vận hành như sau:
- Phí gas được tính trên tất cả các hoạt động của mạng. Ngoài ra nó cũng được sử dụng để thưởng cho những người tham gia cơ chế PoS đồng thời ngăn chặn các cuộc tấn công spam và từ chối dịch vụ.
- Quỹ lưu trữ của Sui sẽ có thể tái phân phối lại những phí giao dịch trong quá khứ cho những validator trong tương lai. Hiểu đơn giản là người dùng sẽ trả trước phí cho cả tính toán và lưu trữ. Phí lưu trữ thu được sẽ được gửi vào quỹ dùng để điều chỉnh phần thưởng đặt cược trong tương lai. Điều này để khi có nhu cầu cao về lưu trữ trên chuỗi, người xác nhận sẽ nhận được phần thưởng bổ sung để bù đắp cho chi phí của họ. Khi nhu cầu thấp hơn, phần thưởng cũng sẽ được điều chỉnh tương ứng.
- Cơ chế bằng chứng cổ phần được sử dụng để chọn, khuyến khích và thưởng cho những người xác nhận và người ủy quyền SUI.
- Bỏ phiếu trên chuỗi được sử dụng để quản trị và nâng cấp giao thức.
Lời kết
Khả năng mở rộng đã là một đề tài phổ biến, trở thành đích đến của hàng loạt các nền tảng blockchain. Rõ ràng là nhiều hệ thống blockchain được sử dụng rộng rãi vốn dĩ không được tối ưu hóa để hỗ trợ sự phát triển của các Dapp và người dùng. Sui là blockchain Layer 1 không được phép đầu tiên trên thế giới với cơ chế PoS được xây dựng từ đầu để cho phép người sáng tạo và nhà phát triển xây dựng trải nghiệm dành riêng cho người dùng Web3.
Sui giải quyết các điểm khó khăn chính của các blockchain hiện tại bằng cách tận dụng kiến trúc và phương pháp luận mới của nó, nhấn mạnh vào hiệu suất, khả năng mở rộng và khả năng hoạt động của người dùng. Tất cả các khía cạnh này làm nổi bật giá trị mà Sui mang lại cùng với mục tiêu cơ bản là tạo ra một blockchain không được phép bền vững, tiết kiệm chi phí, thông lượng cao và độ trễ thấp để trao quyền cho người dùng hiện nay.
Tham gia vào cộng đồng của BeInCrypto để cập nhật những bài viết về các dự án mới nhất nhé.
Telegram | Facebook fanpage | Facebook group
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.
