Xem thêm

Giao thức Cetus (CETUS) là gì? Những điều cần biết về AMM DEX đầu tiên trên Sui

11 mins
Cập nhật bởi SEO
Tham gia cộng đồng giao dịch của chúng tôi trên Telegram

Cetus DEX là giao thức thanh khoản AMM đầu tiên trong hệ sinh thái Sui, cung cấp cho người dùng DeFi trải nghiệm giao dịch tốt hơn và hiệu quả sử dụng vốn cao hơn.

Tham gia cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để cập nhật những tin tức, những bài phân tích kỹ thuật cũng như dự đoán giá CETUS Crypto trong tương lai nhé.

Đối với những người yêu thích Sui Network, tin vui là mainnet đã chính thức ra mắt mặc dù giá SUI có chút biến động sau đó. Với một hệ sinh thái mới như Sui chắc chắn sẽ còn nhiều dư địa cho các dự án tiềm năng theo từng lĩnh vực. Lấy ví dụ, với Ethereum, Uniswap hiện đang thống trị thị phần của sàn DEX hay Lido Finance hiện đang nắm giữ phần lớn TVL của mảng liquid staking…

Vậy đâu sẽ là những “con sói đầu đàn” trong hệ sinh thái của Sui? Có vẻ như cuộc chiến tranh giành thị phần trong từng lĩnh vực tại Sui vẫn đầy khốc liệt. Mới đây, Cetus nổi lên như một ứng cử viên tiềm năng trong phân khúc các sàn AMM DEX. Được xây dựng trên Sui và Aptos, Cetus Protocol đã và đang gặt hái được những thành công bước đầu.

Điều gì ở giao thức Cetus khiến cộng đồng quan tâm và đặc biệt là thu hút được nhiều VC có tiếng? Hãy cùng BeInCrypto tìm hiểu câu trả lời cho những câu hỏi này trong bài viết dưới đây nhé.

Tổng quan về giao thức Cetus

Trước khi bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về Cetus, hãy cùng xem những con số ấn tượng mà giao thức này đã tạo lập được trong thời gian qua nhé. Dựa theo thông tin được công bố chính thức bởi giao thức Cetus tại thời điểm BeInCrypto viết bài này:

  • TVL đạt ~ 28.2 triệu USD.
  • Khối lượng giao dịch trong 24 giờ gần nhất đạt 6.7 triệu USD.
  • Tổng số lượng tài khoản ~ 3,000.
  • Chưa ra mắt token. Trên thực tế giao thức Cetus đã có kế hoạch IDO từ ngày 08/5 – 09/5 tới đây. Chi tiết về kế hoạch IDO Cetus BeInCrypto sẽ chia sẻ kỹ hơn ở phần sau.
Một vài thông số về Cetus Protocol. Nguồn: Cetus
Một vài thông số về Cetus Protocol. Nguồn: Cetus

#1. Giao thức Cetus là gì?

Giao thức Cetus là một giao thức thanh khoản, market maker (AMM) và DEX tiên phong được xây dựng trên chuỗi khối Sui và Aptos. Nó tập trung vào việc mang lại trải nghiệm giao dịch tốt nhất và hiệu quả sử dụng vốn vượt trội cho người dùng DeFi thông qua quá trình xây dựng giao thức thanh khoản tập trung và một loạt các mô-đun chức năng liên kết.

Tương tự như các AMM DEX khác, Cetus cũng có những đặc điểm cơ bản như:

  • Permissionless: Tất cả các công cụ và chức năng chính trên Cetus về cơ bản đều được xây dựng theo tiêu chuẩn permissionless, cho phép người dùng hoặc các ứng dụng khác sử dụng các giao thức của nó cho các trường hợp sử dụng của riêng họ bất cứ lúc nào.
  • Có thể lập trình: Cetus đang xây dựng một giao thức thanh khoản có khả năng tùy biến cao dựa trên CLMM. Nhờ đó, người dùng vừa có thể thực hiện tất cả các loại chiến lược giao dịch phức tạp trong khi các liquidity provider (LP) cũng có thể thực hiện các chiến lược Maker khác nhau để tối đa hóa hiệu quả thanh khoản.
  • Khả năng kết hợp: Các nhà phát triển và ứng dụng có thể dễ dàng truy cập tính thanh khoản trên Cetus để xây dựng các sản phẩm của riêng họ như kho thanh khoản, công cụ phái sinh, canh tác đòn bẩy…
  • Sự bền vững: Cetus áp dụng mô hình mã thông báo kép được cung cấp bởi CETUS và xCETUS, giúp giữ chân những người tham gia vào giao thức.

#2. Giao thức Cetus hoạt động như thế nào?

Như các giao thức AMM DEX thông thường, chúng ta đều biết rằng họ sẽ có các pool thanh khoản chứa các cặp tiền để người dùng có thể thực hiện swap từ loại tiền điện tử A sang loại tiền điện tử B. Ví dụ, một pool có cặp ETH/USDT chẳng hạn. Các LP sẽ cung cấp thanh khoản bằng cách thêm 2 loại tiền điện tử này vào trong pool theo tỷ lệ nhất định và đổi lại họ được phân chia một phần phí swap của người dùng. Tuy nhiên, mô hình này có một số nhược điểm nhất định.

Trong các giao thức AMM, được áp dụng bởi hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung phổ biến hiện nay, tính thanh khoản được phân bổ đồng đều dọc theo toàn bộ đường cong giá (0, ∞). Nghĩa là giao dịch có thể thực hiện được trên toàn bộ khoảng giá từ 0 đến vô hạn. Tuy nhiên, trong nhóm AMM, một phần đáng kể của thanh khoản không bao giờ được sử dụng cho các giao dịch thực tế, gây lãng phí.

Vẫn là mô hình AMM DEX nhưng giao thức Cetus áp dụng hình thức thanh khoản tập trung (concentrated liquidity). Trên thực tế, đây là hình thức mà chúng ta đã từng gặp trong một số giải pháp khác như phiên bản Uniswap v3 hay KyberSwap Elastic… Hiểu đơn giản ở đây là thanh khoản được phân bổ trong một phạm vi giá xác định. Các LP có thể tập trung thanh khoản của họ vào các phạm vi giá được chỉ định theo các khoảng giá hoạt động mạnh nhất của một cặp giao dịch cụ thể. Chẳng hạn, một LP có thể chọn thêm tất cả thanh khoản của họ vào phạm vi giá (0.995, 1.005) của nhóm giao dịch stablecoin.

Hình thức thanh khoản tập trung

Hình thức thanh khoản tập trung sẽ thay đổi khoảng giá thanh khoản của người dùng từ vô hạn sang hữu hạn. Do đó, các LP có thể tối đa hóa hiệu quả thanh khoản và kiếm được nhiều khoản phí hơn. Một LP có thể tạo nhiều vị thế trong cùng một pool bằng cách đặt các phạm vi giá khác nhau. Nó vận hành như sau:

  • Khi giá tài sản tăng/giảm dẫn đến vượt ra khỏi phạm vi giá được đặt cho vị thế, lúc đó thanh khoản sẽ không hoạt động và ngừng thu phí cho đến khi giá quay trở lại phạm vi.
  • Khi giá quay trở lại phạm vi, tính thanh khoản trong vị thế sẽ hoạt động và bắt đầu thu phí trở lại.
  • Nếu giá của một cặp giao dịch tăng/giảm theo một hướng, LP thu được nhiều hơn từ một tài sản khi người dùng swap lấy tài sản kia, cho đến khi toàn bộ thanh khoản của họ chỉ bao gồm một tài sản.
Mô hình thanh khoản tập trung trên Cetus DEX
Mô hình thanh khoản tập trung trên Cetus DEX

Price tick

Price tick có chức năng như ranh giới cho từng vị thế thanh khoản. Khi một vị thế được tạo, LP phải chọn dấu kiểm dưới và trên sẽ đại diện cho đường viền của vị thế của họ. Các tick được đặt cách nhau sao cho việc tăng hoặc giảm 1 tick thể hiện mức tăng hoặc giảm 0.01% về giá tại bất kỳ điểm nào trong đường giá.

Phí giao dịch trên Cetus DEX

  • Phí swap: Phí thu được trên mỗi giao dịch swap sẽ được phân bổ tới các LP theo tỷ lệ dựa trên tất cả thanh khoản trong phạm vi giá tại thời điểm giao dịch.
  • Bậc phí: Sẽ có 4 bậc được giao thức cho phép: 0.01%, 0.05%, 0.2% và 0.6%. Điều này mang lại sự linh hoạt hơn nhiều cho cả LP và người dùng.
  • Phí giao thức: Mặc định 20% phí swap của mọi giao dịch trên Cetus DEX sẽ được trích a làm phí giao thức.

Liquidity mining

Như đã đề cập trước đó, trong một giao thức thanh khoản tập trung, thanh khoản được người dùng thêm vào trong phạm vi giá tùy chỉnh có thể được gọi là vị thế hoặc vị thế thanh khoản. Người dùng sẽ nhận được một NFT do hợp đồng thông minh tạo ra làm bằng chứng sở hữu vị thế. Các LP cần sở hữu Position NFT để có quyền thu các khoản phí do vị thế tạo ra và kiếm phần thưởng khai thác thanh khoản tương ứng. Đối với một số nhóm nhất định, Position NFT cũng có thể được đặt cược vào một số hợp đồng thông minh nhất định để kiếm thêm các ưu đãi.

Cetus oracle

Nhóm thanh khoản tập trung của Cetus cũng có thể được sử dụng như một hình thức oracle, cung cấp cho các nhà phát triển hoặc nền tảng bên ngoài quyền truy cập vào dữ liệu thanh khoản và giá trong lịch sử của pool. Giá và dữ liệu được cung cấp theo hình thức này trên giao thức Cetus là kết quả được xác định một cách tự nhiên bởi người mua và người bán thực tế trên thị trường.

Range order

Hình thức này tương tự như limit order mà chúng ta vẫn thường thấy trong mô hình order book. Tài sản từ một phía được cung cấp dưới dạng thanh khoản và liên tục được hoán đổi thành tài sản mong muốn khi giá giao ngay vượt qua toàn bộ phạm vi giá của vị thế.

Swap

Nếu như thị trường sổ lệnh thường tuân theo chính sách nhập trước xuất trước và thời gian đặt lệnh rất quan trọng thì đối với các giao dịch swap trên Cetus Protocol thực hiện đối với nhóm thanh khoản thụ động. Các nhà cung cấp thanh khoản trên Cetus sẽ kiếm được phí giao dịch tỷ lệ thuận với thanh khoản tích cực mà họ đóng góp.

Cross-chain bridge

Cetus không phát triển cầu chuỗi chéo riêng. Thay vào đó giao thức đã tích hợp SDK Wormhole để thiết lập giao diện cầu nối chuỗi chéo trong giao diện người dùng. Chức năng này được cung cấp đầy đủ bởi dịch vụ của Wormhole, cho phép người dùng di chuyển tài sản của họ qua các mạng chuỗi khối khác nhau một cách thuận tiện. Điều này có nghĩa là Cetus không có quyền kiểm soát Wormhole hoặc các hợp đồng thông minh cơ bản. Chúng ta cần phải nhớ rằng Wormhole đã từng là nạn nhân của một vụ hack trước đó.

#3. Đối tác và nhà đầu tư

Cetus Protocol vẫn là một dự án khá mới trong hệ sinh thái Sui và Aptos. Nó cũng chỉ mới ra mắt ở giai đoạn Alpha và Beta gần đây. Hiện tại, giao thức Cetus hợp tác với nhiều đối tác chính của Aptos và Sui để phát triển quan hệ đối tác cùng có lợi cho cộng đồng. Các ví dụ điển hình bao gồm Fewcha Wallet, Celery, Tortuga, Shoulders, LayerZero, OmniBTC, Port3, HippoLabs và Wormhole…

Cetus funding
Cetus funding

Mới đây nhất, Cetus đã hoàn thành vòng Seed được dẫn dắt bởi OKX Ventures và KuCoin Ventures. Vòng này cũng bao gồm sự tham gia của một danh sách các tổ chức nổi bật trong ngành, chẳng hạn như Comma3 Ventures, NGC Ventures, Animoca Ventures, IDG Capital, Leland Ventures, AC Capital, Adaverse, Coin98 Ventures.

Việc Cetus Protocol được đầu tư bởi OKX và KuCoin mang đến khả năng cao 2 sàn giao dịch này sẽ hỗ trợ niêm yết tiền điện tử Cetus trong tương lai. Độc giả quan tâm có thể đăng ký mở tài khoản tại OKX và KuCoin theo link dưới đây để sẵn sàng giao dịch Cetus khi niêm yết.

Tổng quan về tiền điện tử Cetus

Giao thức Cetus sở hữu mô hình dual token với tên gọi CETUS và xCETUS.

#1. CETUS token

CETUS là đồng coin gốc của giao thức Cetus với tổng cung ban đầu là 1 tỷ. Đây là một mã thông báo đa tiện ích sẽ được sử dụng làm phương tiện trao đổi giữa những người tham gia trên Cetus. Người dùng có thể kiếm được CETUS token thông qua khai thác thanh khoản trên nền tảng. Việc phân bổ token sẽ tuân theo cơ chế như hình dưới đây:

Cơ chế phân bổ token của CETUS
Cơ chế phân bổ token của CETUS

Mới đây, vào ngày 03/5/2023, giao thức Cetus đã thông báo về việc chào bán ra cộng đồng CETUS token thông qua chương trình IDO diễn ra từ 10:00 ngày 08/5 – 10/5 (giờ UTC). Sẽ có 20 triệu CETUS (2%) được dành cho đợt chào bán IDO này với hard cap dự kiến là 1 triệu USD bằng SUI token. 70% số tiền SUI huy động được sẽ được sử dụng làm thanh khoản ban đầu; 30% được sử dụng làm phần thưởng đặt cược xCETUS.

#2. xCETUS token

Giao thức Cetus sẽ cho phép chủ sở hữu đề xuất và bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị để xác định các tính năng, nâng cấp hoặc thông số trong tương lai, với trọng số biểu quyết được tính theo tỷ lệ CETUS token đã đặt cược. xCETUS token là đại diện cho lượng CETUS đã tham gia đặt cược này và nó không có khả năng chuyển nhượng. 

Đương nhiên, CETUS có thể được chuyển đổi ngay lập tức thành xCETUS bất cứ lúc nào theo tỷ lệ 1:1. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ xCETUS về CETUS sẽ liên quan đến việc trao quyền. Tỷ lệ chuyển đổi sẽ tăng tỷ lệ thuận với thời lượng trao quyền do người dùng chọn. Hiểu nôm na là thời gian trao quyền càng dài thì tỷ lệ chuyển đổi càng cao và ngược lại. Một số tiện ích của việc nắm giữ xCETUS như:

  • Nâng cấp mức độ trung thành: Các bậc trung thành cao hơn sẽ cho phép người dùng có quyền truy cập nhiều hơn vào các tính năng của hệ sinh thái và nhiều điều khoản ưu đãi hơn.
  • Quản trị: xCETUS được sử dụng như token quản trị để đưa ra đề xuất và bỏ phiếu trong Cetus DAO.
  • Farming: Người dùng có thể sử dụng xCETUS để tăng năng suất canh tác của các pool đã chọn.
  • Tham gia Cetus launchpad: Người dùng có thể sử dụng xCETUS để tham gia vào các chương trình trong Cetus launchpad.

Lời kết

Giao thức Cetus vẫn là một dự án rất non trẻ trong hệ sinh thái Sui và Aptos. Mặc dù dự án vẫn đang ở giai đoạn đầu và chưa có cộng đồng đáng kể, nhưng sản phẩm mà Cetus cung cấp cho người tiêu dùng khá kỹ lưỡng và được tổ chức tốt, đồng thời giao diện và trải nghiệm người dùng thân thiện. Có lẽ trong tương lai, Cetus Protocol sẽ trở thành một dự án tiềm năng để cung cấp thanh khoản trên hệ sinh thái Aptos và Sui bằng cách sử dụng giao thức thanh khoản tập trung.

Tham gia nhóm cộng đồng BeInCrypto trên Telegram để cập nhật những tin tức về Cetus trong thời gian tới nhé.

Câu hỏi thường gặp

Lợi ích chính mà Cetus mang đến hệ sinh thái này là gì?

Những ví tiền điện tử nào hỗ trợ Cetus?

Token của giao thức Cetus đáng giá bao nhiêu?

Những nền tảng giao dịch Crypto tốt nhất tại Việt Nam | Tháng 4 năm 2024

Trusted

Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.

builink-vietnamese-cryptocurrency-content-writer-and-editor.jpg
Bùi Linh
Linh Bùi (builink) là một nhà sáng tạo nội dung trong lĩnh vực tài chính nói chung và tiền điện tử nói riêng. Với mong muốn chia sẻ các bài viết chuyên về kiến thức về thị trường tiền điện tử, builink đảm nhận công việc biên soạn các bài viết về kinh nghiệm, kiến thức cho người mới cũng như cập nhật các tin tức HOT trên thị trường thông qua những góc nhìn đa chiều hơn. Ngoài ra, builink còn giữ vai trò tổng biên tập tại BeInCrypto Việt Nam. Nhờ vào văn phong báo chí dễ tiếp cận đến độc giả,...
Chi tiết
Được tài trợ
Được tài trợ