Dymension (DYM) là gì? Những điều cần biết về tiền điện tử DYM

Có vẻ như năm 2024 là mùa airdrop tiền điện tử đúng như nhận định trước đó của BeInCrypto. Sau hàng loạt các dự án airdrop có giá trị lớn, gần đây thị trường lại sôi sục với đợt airdrop của Dymension (DYM) trị giá tới 300 triệu USD. Vậy Dymension là gì? Và ngoài giá trị airdrop khủng ra thì tiền điện tử DYM có gì đặc biệt? Hãy cùng BeInCrypto tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này nhé.

Tổng quan về mạng Dymension là gì?

Dymension là gì?

Ở các bài viết mà BeInCrypto đã chia sẻ trước đó về Manta Network (MANTA), Celestia (TIA) hay gần đây là AltLayer Protocol (ALT), chúng ta biết được rằng điểm chung của các dự án này là đi theo mô hình modular blockchain. Chúng là các blockchain riêng lẻ, hoạt động độc lập với nhau. Nhờ đó mà dẫn tới sự hình thành của Dymension.

Vậy cụ thể Dymension là gì? Đây là một chuỗi khối L1 Proof of Stake (PoS) được ủy quyền. Nói dễ hiểu hơn thì đây là một giải pháp giúp thiết lập một mạng lưới các modular blockchain (chuỗi khối mô-đun), tốc độ cao được gọi là RollApps. Các RollApps này được thiết kế để có thể dễ dàng triển khai, mang đến cho các nhà phát triển một nền tảng để có thể tạo các ứng dụng blockchain đa dạng.

Để hỗ trợ cho sứ mệnh này, Dymension mang đến một Bộ công cụ phát triển RollApp (RollApp Development Kit – RDK). Chúng ta có thể hình dung nó gần tương tự như SDK Cosmos cho RollApp vậy. Nhờ có RDK mà các nhà phát triển có thể đẩy nhanh quá trình xây dựng các ứng dụng này.

Khái niệm RollApp là gì?

Ở đây chúng ta có một khái niệm mới, RollApp. Nó bắt nguồn từ khái niệm “rollups” trong công nghệ blockchain, vốn là các giải pháp được thiết kế để tăng khả năng mở rộng của chuỗi khối bằng cách gộp nhiều giao dịch thành một giao dịch duy nhất. RollApp là thành phần chính của mạng Dymension, đại diện cho một lớp ứng dụng blockchain mới nhằm mục đích vừa mang tính mô-đun vừa mang lại hiệu quả cao. Nói như vậy thì có nghĩa là RollApps được thiết kế để giải quyết bộ ba bất khả thi khi mở rộng quy mô blockchain, bao gồm việc đạt được sự cân bằng giữa khả năng mở rộng, bảo mật và phân cấp. 

Để giúp RollApp hiện thực hoá được điều này, nó sử dụng cơ chế Elastic Block Production (EBP) để sản xuất khối theo yêu cầu, thay vì theo khoảng thời gian cố định (nghĩa là khoảng thời gian bao nhiêu lâu để sản xuất thành công một block như các blockchain khác). Với cách tiếp cận này có nghĩa là các block chỉ được tạo khi có giao dịch cần xử lý, giúp giảm đáng kể tải mạng và nâng cao hiệu quả. 

RollApps được thiết kế theo mô-đun. Nhờ đó mà nó cho phép các giải pháp được thiết kế riêng cho các trường hợp sử dụng cụ thể khác nhau. Mỗi RollApp có thể được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của ứng dụng cụ thể của nó, thay vì dựa vào cách tiếp cận một kích cỡ phù hợp với tất cả. Về bảo mật, RollApps được bảo mật bởi các trình xác nhận của mạng Dymension. Nó cũng sử dụng optimistic rollup để cập nhật trạng thái tới Dymension Hub.

Cách thức hoạt động của Dymension là gì?

Hình trên cho chúng ta thấy phần nào cách thức hoạt động của Dymension. Chúng bao gồm 3 thành phần chính như sau:

• RollApps: Đây là các ứng dụng front-end của mạng Dymension. Người dùng tương tác với mạng này thông qua các ứng dụng có thể tùy chỉnh này.
• Dymension Hub: Đóng vai trò là back-end, điều phối hệ sinh thái. Nó xử lý các yêu cầu từ RollApp và tạo điều kiện liên lạc giữa chúng, tương tự như máy chủ trong các ứng dụng web truyền thống.
• Data Availability Network: Chúng có vai trò giống như cơ sở dữ liệu. Chúng được phân cấp và cung cấp một nơi để lưu trữ tạm thời và có sẵn dữ liệu cần thiết cho hoạt động của mạng.

Dựa trên ba thành phần trên, chúng ta có thể mường tượng cách thức hoạt động của Dymension như sau:

• RollApps là trọng tâm trong cách thức hoạt động của Dymension và nó có thể tùy chỉnh và tối ưu hóa cho các trường hợp sử dụng cụ thể. 
• Dymension RDK gần giống với Cosmos SDK nhưng được thiết kế riêng để phát triển RollApp thông qua các mô-đun dựng sẵn và các công cụ cần thiết. 
• Dymension hoạt động như một trung tâm kết nối (hub) các RollApp khác nhau, cho phép khả năng tương tác và giao tiếp giữa các hệ sinh thái blockchain khác nhau. RollApp có khả năng tương tác với các chuỗi hỗ trợ IBC khác thông qua Dymension Hub, thúc đẩy trải nghiệm chuỗi chéo liền mạch.
• Trình sắp xếp chuỗi (Sequencer) chịu trách nhiệm xác thực, đặt lệnh và xử lý các giao dịch trong RollApp. Nó cập nhật trạng thái ngay lập tức khi gửi giao dịch. Sequencer xuất bản các khối giao dịch tới các nút ngang hàng và mạng sẵn có dữ liệu trên chuỗi, áp dụng cách tiếp cận optimistic để xác thực trạng thái.
• Dymension Hub có thể hoàn nguyên bất kỳ quá trình chuyển đổi trạng thái nào nếu bằng chứng gian lận chứng minh tính vô hiệu nhằm duy trì tính toàn vẹn của mạng.
• Dymension sử dụng cơ chế đồng thuận DPoS được xây dựng trên Cosmos SDK và Tendermint. Người xác nhận (Validator) trong Dymension tham gia sản xuất khối, duy trì tính bảo mật và phân cấp của mạng.
• Dymension token hay DYM (BeInCrypto sẽ chia sẻ chi tiết ở phần sau) không thể thiếu để xử lý giao dịch, đặt cược, quản trị và là phương tiện để chuyển giá trị xuyên chuỗi. Mô hình tokenomics của Dymension điều chỉnh linh hoạt việc phát hành DYM dựa trên tỷ lệ đặt cược và hoạt động mạng, cân bằng lạm phát và nguồn cung.
• RollApp sử dụng cơ chế Escrow Inter Blockchain (IBC) để kết nối, cho phép chuyển tài sản xuyên chuỗi hiệu quả với cơ chế tranh chấp để bảo mật. AMM được nhúng trên Dymension Hub tạo điều kiện thuận lợi cho việc định tuyến tài sản và cung cấp thanh khoản cho RollApp.

Đội ngũ phát triển và các nhà đầu tư của Dymension

Về đội ngũ phát triển của Dymension, người đồng sáng lập và Giám đốc điều hành hiện tại là Yishay Harel lãnh đạo. Họ đã huy động thành công khoản tài trợ 6.7 triệu USD cho dự án blockchain mô-đun của mình. Khoản hỗ trợ tài chính này chủ yếu được thực hiện thông qua vòng bán private sale, có sự góp mặt của các nhà đầu tư quan trọng như Big Brain Holdings, Stratos, Matchbox DAO và Shalom Meckenzie của DraftKings. 

Dymension DYM tokenomics và airdrop

Dymension mainnet được ra mắt vào ngày 06/2/2024 đồng thời cũng là thời điểm ra mắt Dymension token (DYM). Tổng nguồn cung DYM ở mức 1 tỷ token với 146 triệu token đang lưu hành tại thời điểm BeInCrypto Việt Nam thực hiện bài viết này.

Việc phân bổ token ban đầu được thể hiện như hình dưới đây. Việc phân bổ cho những người ủng hộ và nhóm đóng góp cốt lõi sẽ bị khóa 12 tháng, sau đó các mã thông báo sẽ được phân bổ tuyến tính trong 24 tháng.

Dymension (DYM) airdrop là gì?

Ngay ở đầu bài viết BeInCrypto Việt Nam có nhắc đến chương trình airdrop của DYM trị giá đến 300 triệu USD. Tính đến thời điểm chúng tôi viết bài này, với nguồn cung đang lưu hành là 146 triệu thì có đến gần một nửa (70 triệu DYM) được phân phối vào tháng 1 và tháng 2 vừa qua. Đây là một phần của đợt airdrop Genesis từ Dymension và nó được biết đến như là Rolldrop.

Người nhận airdrop Dymension bao gồm hơn 1 triệu địa chỉ ví trên nhiều nền tảng blockchain. Một vài cái tên chủ yếu được kể đến là Celestia (TIA), Arbitrum (ARB), Optimism (OP), Cosmos Hub và Osmosis (OSMO) và Solana (SOL).

Dymension token được sử dụng để làm gì?

Là tiền điện tử gốc của hệ sinh thái Dymension, DYM token phục nhiều vai trò khác nhau từ bảo mật mạng đến cho phép quản trị và tạo điều kiện cho khả năng tương tác trên các mạng blockchain. Thiết kế của nó nhằm mục đích thúc đẩy sự tham gia tích cực, gia tăng bảo mật và đảm bảo mạng lưới tăng trưởng bền vững.

• Bảo mật mạng: Dymension sử dụng DPoS. Do đó token DYM được sử dụng để đặt cọc vào mạng lưới, khuyến khích tính bảo mật và tính toàn vẹn của mạng. Người xác thực kiếm được phần thưởng dưới dạng token DYM cho những đóng góp của họ.
• Quản trị: Chủ sở hữu token DYM có quyền quản trị, cho phép họ tham gia vào quá trình ra quyết định liên quan đến sự phát triển trong tương lai của hệ sinh thái Dymension. 
• Thanh toán phí: Token DYM tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch và tương tác trên các mạng blockchain khác nhau, bao gồm thanh toán các phí liên quan đến dữ liệu chuỗi chéo và chuyển giao tài sản.
• Tạo thanh khoản: Dymension tích hợp AMM và token DYM có thể đóng góp vào pool thanh khoản. Đổi lại người dùng có khả năng kiếm được phần thưởng khi cung cấp tính thanh khoản và cho phép trao đổi tài sản.

Sàn giao dịch, ví lưu trữ DYM token

• Sàn giao dịch: Tính đến thời điểm BeInCrypto Việt Nam viết bài này, mặc dù mới chỉ ra mắt được khoảng 20 ngày nhưng DYM token đã được niêm yết trên nhiều sàn giao dịch lớn như Binance, KuCoin, MEXC hay Bybit…

• Ví lưu trữ DYM: Ngoài ví nóng của các sàn CEX kể trên, người dùng có thể cân nhắc một số ví chuyên dụng như MetaMask hay Trust Wallet…

Đánh giá tiềm năng của dự án Dymension

Lịch sử biến động giá DYM

Hình dưới đây cho chúng ta thấy cái nhìn toàn cảnh về giá DYM token trong khoảng thời gian từ khi ra mắt cho đến nay.

• Dù ra mắt không lâu nhưng ở thời điểm ngày 06/2, giá DYM ngay lập tức được giao dịch ở mức 3.54 USD. Đây cũng là mức thấp nhất được ghi nhận cho đến hiện tại.
• Mức giá cao nhất được thiết lập vào ngày 14/2 tại 8.50 USD. Với mức giá hiện tại vào khoảng 6.41 USD đã ghi nhận mức giảm đến 25% so với thời điểm ATH đó.

Có nên đầu tư vào DYM token

Sau Celestia và xu hướng modular blockchain, cộng đồng tiếp tục đặt nhiều kỳ vọng vào Dymension. Với thông lượng ấn tượng, hơn 20,000 giao dịch mỗi giây (TPS), Dymension đã thu hút được sự chú ý của những người đam mê cũng như các nhà đầu tư. Thành công ban đầu của DYM token đó là việc giá tăng hơn 80% trong tuần đầu tiên sau khi ra mắt.

Câu hỏi ở đây là liệu rằng Dymension có thực sự tiềm năng và tiền điện tử DYM có đáng để dầu tư? Không đơn thuần chỉ là một loại tiền điện tử, DYM còn đại diện cho một nền tảng phi tập trung để tạo và phân phối nội dung số. DYM đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện truy cập vào các dịch vụ nền tảng khác nhau, bao gồm tạo nội dung, kiếm tiền, quản trị…

Hiện DYM đang đứng ở vị trí thứ 93 trên CoinGecko với vốn hóa 935 triệu USD. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải thừa nhận những biến động gần đây về giá trị của DYM, với mức giảm kỷ lục 9.55% trong tuần qua. Bất chấp những biến động ngắn hạn này, DYM đã cho thấy khả năng phục hồi với mức tăng giá trị đáng chú ý hàng năm là 52.45%. Ngoài ra, các yếu tố như đổi mới công nghệ, việc tiếp tục được niêm yết trên các sàn giao dịch lớn và sự quan tâm ngày càng tăng đối với các giải pháp EVM đều góp phần thúc đẩy quá trình đi lên của giá DYM.

Dự đoán giá Dymension

Thật khó để có thể đưa ra dự đoán giá DYM một cách chính xác, đặc biệt là đối với một dự án vẫn còn khá mới mẻ như vậy. Tuy nhiên, BeInCrypto Việt nam sẽ tổng hợp và đưa ra một số dự đoán giá DYM từ các nền tảng chuyên về dự đoán giá để bạn đọc có thể tham khảo nhé:

• PricePrediction dự đoán giá DYM sẽ ở mức 16.90 USD vào năm 2025 và đạt 122.50 USD vào năm 2030. 
• DigitalCoinprice dự báo giá DYM sẽ đạt 18.24 USD vào năm 2025 và chỉ dừng lại ở mức 53.60 USD vào năm 2030.

Lời kết

Dymension là mạng lưới tiên phong trong lĩnh vực blockchain, giới thiệu kiến trúc mạng mô-đun với RollApps độc đáo. Nó không chỉ nâng cao trải nghiệm người dùng trên nhiều lĩnh vực khác nhau như chơi game, DeFi và NFT mà còn mang lại hiệu quả và khả năng thích ứng vượt trội thông qua Dymension Hub và Data Availability Networks.

Với hệ thống mã thông báo chiến lược (DYM) và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các nhà đầu tư quan trọng, Dymension có vị thế tốt cho sự phát triển và mở rộng trong tương lai, mở đường cho một hệ sinh thái blockchain phi tập trung, hiệu quả và lấy người dùng làm trung tâm hơn.

Câu hỏi thường gặp

Những nền tảng giao dịch Crypto tốt nhất tại Việt Nam | Tháng 4 năm 2024

BYDFi Tìm hiểu ngay →

Coinrule Tìm hiểu ngay →

BingX Tìm hiểu ngay →

KuCoin Tìm hiểu ngay →

Kraken Tìm hiểu ngay →