LayerZero là một giao thức cơ sở hạ tầng chuỗi chéo (crosschain) và cũng là giao thức omnichain đầu tiên có khả năng tương tác với các Dapp trên các chuỗi khác nhau.
Tính tương tác (interoperability) giữa các blockchain hiện nay
Trong vài năm trở lại đây, khi công nghệ blockchain dần trở nên phổ biến hơn, thế giới đã và đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ của nhiều hệ sinh thái blockchain khác nhau, kéo theo đó là sự gia tăng đột biến của các Dapp được xây dựng trên đó. Hệ quả là các hệ sinh thái blockchain cần phải cải thiện cấu trúc để tăng thông lượng, giảm chi phí.
Tuy nhiên, một trong những nhược điểm lớn nhất của các hệ sinh thái blockchain đó là khả năng tương tác (interoperability). Một trong những cách để giải quyết vấn đề này là xây dựng các giải pháp cầu nối (bridge) hoặc lớp liên kết giữa các blockchain với nhau. Các phương án này cho phép người dùng chuyển mã thông báo và thông tin khác từ mạng này sang mạng khác.
Chính vì vậy các kỹ sư phát triển đã xây dựng các giao thức mà mục tiêu chính của nó là trở thành lớp liên kết giữa các blockchain khác nhau. Hiện tại, hai trong số các giao thức nổi tiếng nhất thuộc danh mục trên là Polkadot và Cosmos. Chúng sử dụng các kỹ thuật thông minh để cho phép chuyển dữ liệu tùy ý qua các blockchain.
Mặc dù vậy, yếu điểm lớn nhất của các giải pháp này là chi phí tốn kém; độ bảo mật không cao (có nhiều vụ hack liên quan đến cầu blockchain đã được BeInCrypto cập nhật) hay các pool thanh khoản trên các ứng dụng phi tập trung cross-chain bị phân mảnh… Chúng ta cần một hoặc nhiều giải pháp khác hoàn chỉnh hơn để giải quyết triệt để vấn đề này.
Tổng quan về LayerZero protocol
1. Giao thức LayerZero là gì?
Để giải quyết được những vấn đề mà BeInCrypto chia sẻ ở trên, các nhà phát triển đã nghiên cứu và cho ra mắt dự án LayerZero vào năm 2021. LayerZero là một giao thức cơ sở hạ tầng chuỗi chéo (crosschain) và cũng là giao thức omnichain đầu tiên có khả năng tương tác với các Dapp trên các chuỗi khác nhau. Điều này cho phép các nhà phát triển xây dựng những giải pháp chuyển đổi tài sản trực tiếp trên tất cả các chuỗi một cách an toàn và hiệu quả. Việc cho phép các giao dịch lưu chuyển tự do giữa các chuỗi giúp người dùng hợp nhất các quy trình giao dịch trong cùng một ứng dụng, tránh xảy ra trường hợp bị phân mảnh.
Như vậy, bản thân giao thức LayerZero có thể giải quyết được vấn đề interoperability mà chúng ta vừa trao đổi ở phần trên. Ngoài ra, LayerZero còn là một giải pháp omnichain, trợ lực cho việc tương tác trên nhiều chuỗi khác nhau trở nên dễ dàng và đơn giản hơn bao giờ hết.
Giao thức LayerZero sẽ kết nối tất cả các chuỗi một cách liền mạch, khiến người dùng không biết rằng họ thậm chí đang sử dụng nó. Nó sẽ cho phép các Dapp hiện tại và mới mở rộng ra ngoài biên giới của EVM hoặc non-EVM, tạo ra các ứng dụng omnichain đầu tiên trên thế giới.
2. Các thành phần chính của giao thức LayerZero
Trong vai trò của một giao thức omnichain interoperability, giao thức LayerZero gồm một số thành phần chính sau đây:
- Endpoint (điểm cuối): Đây là nơi xử lý việc truyền, xác minh và nhận tin nhắn trên giao thức LayerZero. Các endpoint này bao gồm 2 thành phần là một tập hợp các thư viện thông báo đã được phiên bản hóa và một proxy để định tuyến các tin nhắn đến phiên bản thư viện chính xác. Khi một thông báo đến một endpoint, nó sẽ chọn một định dạng phiên bản thư viện User Application để xử lý thông báo. Điểm cuối lưu giữ tất cả các trạng thái thông báo trên các phiên bản và điều này cho phép dễ dàng nâng cấp thư viện để sửa lỗi hoặc tối ưu hóa.
- Oracle: Đóng vai trò trong việc bảo mật nền tảng. Mỗi oracle có nhiệm vụ di chuyển block header (tiêu đề khối) được yêu cầu từ chuỗi nguồn sang chuỗi đích.
- Replayer: Đóng vai trò quan trọng trong giao thức Layer network. Relayer hoạt động song song với oracle nhằm mục đích truyền thông tin giữa các blockchain.
- Interfaces: Đây là giao diện dùng để tương tác với các hợp đồng của LayerZero network.
3. Giao thức LayerZero hoạt động như thế nào?
Trong vai trò của một giao thức omnichain interoperability, giao thức LayerZero hoạt động theo một cơ chế có phần khác biệt với các giải pháp cầu nối crosschain. Các cầu nối crosschain hiện tại sử dụng 2 bước để giúp thực hiện giao dịch. Đầu tiên là chúng dùng một chuỗi trung gian (middle chain) để nhận và xác thực giao dịch. Sau đó nó sẽ chạy một light node on-chain để truyền thông điệp giữa các chuỗi. Tuy nhiên, chu trình này vẫn khá rủi ro khi mà middle chain được cấp quyền hoàn toàn để xác thực tất cả các quy trình. Bởi nếu các middle chain bị sự cố (hack) thì tính thanh khoản rất dễ bị phá vỡ.
LayerZero network hoạt động theo một cơ chế khác. LayerZero sử dụng Ultra Light Node (ULN) thay thế. Đây là một tính năng bảo mật giúp nền tảng có thể tiết kiệm được chi phí cho chuỗi trung gian. Cụ thể nó được hoạt động bằng cách thực hiện xác nhận tương tự như light node trên blockchain. Nhưng thay vì giữ tất cả các block header một cách tuần tự, thì các block header được phát đi theo yêu cầu từ các oracle phi tập trung.
Để giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của LayerZero network, chúng ta có thể hình dung như sau.
- LayerZero sử dụng phương pháp ULN để truyền thông tin giữa các endpoint trên chuỗi chạy các ultra light node.
- Việc trao đổi được thực hiện bởi hai thực thể: oracle và relayer. Khi gửi một thông tin từ chuỗi này sang chuỗi khác, endpoint của chuỗi gốc sẽ thông báo cho oracle và relayer được chỉ định về thông tin và chuỗi mục tiêu của nó.
- Sau đó, oracle chuyển tiếp block header có liên quan đến điểm cuối của chuỗi mục tiêu và replayer gửi bằng chứng giao dịch.
- Sau khi bằng chứng đó được xác thực trên chuỗi mục tiêu, thông tin có thể được gửi đến địa chỉ được chỉ định.
Một trong những lợi thế khác biệt của phương pháp này chính là tính bảo mật được nâng cao nhờ sử dụng cặp oracle – relayer. Nó không chỉ cho phép sử dụng cơ sở hạ tầng oracle đã được thiết lập mà còn cung cấp một cấp độ bảo mật khác. Khi một hành động độc hại xảy ra, phải đồng thời cả oracle và relayer tương ứng của nó đều phải bị xâm phạm.
4. Dự án tiêu biểu được phát triển trên LayerZero network
Giao thức Stargate finance (STG) mà BeInCrypto có dịp giới thiệu đến độc giả trước đó là một cross-chain bridge được xây dựng trên nền tảng LayerZero. Tận dụng cơ sở hạ tầng của Layer Zero, Stargate đã xây các liquidity pool trên các blockchain mà dự án hỗ trợ rồi từ đó hình thành cross-chain liquidity network kết nối các blockchain ấy lại với nhau.
Việc di chuyển token xuyên chuỗi luôn gặp nhiều vấn đề về bảo mật, thanh khoản… Và Stargate finance được xây dựng như một cross-chain bridge đầu tiên giải quyết các vấn đề trên. Cụ thể, dựa trên công nghệ xác minh chéo giữa oracle và relayer của LayerZero network, người dùng và Dapp hoàn toàn có thể tin tưởng rằng khi chúng thực hiện thành công một giao dịch trên chuỗi nguồn, giao dịch đó sẽ đến chuỗi đích với độ an toàn cao.
Bên cạnh đó, với việc kế thừa công nghệ của LayerZero, Stargate finance cho phép người dùng truy cập chung của một pool thanh khoản duy nhất trên nhiều chuỗi tạo ra thanh khoản sâu hơn cho người dùng và ứng dụng trên nhiều chuỗi. Không chỉ vậy, người dùng và Dapp giao dịch các native asset trong các liquidity pool thay vì các wrapped token. Điều này giảm bớt việc yêu cầu giao dịch bổ sung để có được các token mong muốn.
5. 4 ưu điểm nổi bật của giao thức LayerZero
- Một là giao thức LayerZero có cách tiếp cận thực tế để giải quyết bài toán chuyển đổi thông tin từ chain A sang chain B.
- Hai là LayerZero sử dụng công nghệ xử lý thông tin thông qua Ultra Light Node nên đã tối ưu hoá được vấn đề chi phí.
- Ba là LayerZero có tốc độ nhanh và bảo mật bằng cách thực hiện xác thực tương tự như một light node trên chain. Nhưng thay vì giữ tất cả các block một cách tuần tự, thì ở LayerZero các block được truyền tải trực tuyến bằng các giải pháp phi tập trung.
- Bốn là giao thức LayerZero có use case đa dạng vì nó là cơ sở hạ tầng hỗ trợ và đảm bảo hoàn thiện các tính năng như State Sharing, Bridge, Lending, Borrowing, Swap, Farm và Governance.
Ngoài ra, bản thân giao thức LayerZero cũng có một số tính năng khác biệt như:
- LayerZero State Sharing: Giúp đơn giản hóa quá trình sử dụng cho người dùng vì nó chia sẻ một giao diện và sử dụng một bộ code được viết sẵn cho các cặp cross-chain. Người dùng chỉ cần thực hiện các thao tác “Gửi” và “Nhận”.
- LayerZero bridge: Sử dụng LayerZero bridge để chuyển tài sản giữa các chain khác nhau.
- LayerZero lending & borrowing: Đây là một tính năng crosschain lending & borrowing. Tính năng này cho phép người dùng giữ toàn bộ cơ sở tài sản của họ ở chain A, cho vay, sau đó vay trực tiếp một loại tài sản khác trên chain B.
- LayerZero swap: Cho phép người dùng có thể chuyển đổi trực tiếp các token từ chain này sang token của chain khác.
- LayerZero farming: Hiện tại, nếu người dùng đang có tài sản ở chain A nhưng muốn tham gia farming trên chain B thì cần thế chấp tài sản trên chain A, sau đó sẽ cần thực hiện các giao dịch như mượn, bridge, swap… rồi mới có thể thực hiện farming. Tuy nhiên với giao thức LayerZero, người dùng có thể thế chấp tài sản ở chain A sau đó vay mượn một loại tài sản ở chain B, tham gia farming, thanh toán hay làm các tác vụ khác, bằng native token hoặc wrapped token tương ứng có thanh khoản cao nhất trên chain B.
- LayerZero governance: Vì người dùng và chủ sở hữu mã thông báo của giao thức bị phân mảnh trên nhiều chuỗi khác nhau, nên việc quản trị có thể gặp khó. LayerZero governance cho phép quản trị thống nhất. Nghĩa là người dùng và chủ sở hữu mã thông báo từ mỗi chuỗi có thể bỏ phiếu từ bất kỳ chuỗi nào thông qua một tin nhắn đơn giản.
6. Đội ngũ, nhà đầu tư, roadmap của LayerZero network
Đội ngũ phát triển dự án
LayerZero được sáng lập (launch) vào năm 2021 bởi Bryan Pellegrino, Ryan Zarick và Caleb Banister. Cả ba đều tốt nghiệp chuyên ngành CS tại Đại học New Hampshire. Trong đó:
- Bryan Pellegrino (CEO): Anh là chủ tịch của Rho AI chuyên nghiên cứu và phát triển các sản phẩm AI. Đã tham gia nghiên cứu, phát triển các sản phẩm về tiền điện tử từ năm 2017.
- Ryan Zarick (CTO): Anh cũng xuất thân từ ngành IT và có kinh nghiệm trong lĩnh vực AI & Big Data. Anh cũng là người đồng sáng lập 80Trill và Minimal AI.
- Caleb Banister: Anh có kinh nghiệm điều hành cũng như phát triển các dịch vụ công nghệ trên điện thoại và cả trong lĩnh vực AI và Bigdata. Ngoài ra anh còn được biết đến với vai trò là người sáng lập công ty phần mềm Coder Den.
Nhà đầu tư của LayerZero network
Theo ghi nhận của BeInCrypto, giao thức này được đánh giá là Crypto unicorn LayerZero. Tính đến thời điểm hiện tại, giao thức LayerZero đã trải qua nhiều vòng gọi vốn (funding) từ nhiều nhà đầu tư khác nhau. Cụ thể:
- Vào tháng 4/2021, LayerZero đã nhận được một số vốn trị giá 2 triệu USD.
- Sau đó, vào tháng 9/2021, LayerZero tiếp tục gọi vốn thành công vòng Series A và nhận được khoản tài trợ là 6.3 triệu USD từ Binance Labs, Multicoin Capital, Sino Global Capital, Defiance, Delphi Digital, Robot Ventures, Spartan, Hypersphere Ventures, Protocol Ventures và Gen Block Capital.
- Vào ngày 31/3/2022, LayerZero Labs đã nhận được 135 triệu USD ở vòng gọi vốn A+. Vòng này được dẫn dắt bởi các nhà đầu tư lớn bao gồm FTX Ventures, Sequoia Capital, a16z và cùng với sự tham gia của Coinbase Ventures, PayPal Ventures, Tiger Global và Uniswap Labs.
Theo tìm hiểu của BeInCrypto, Crypto unicorn LayerZero gần đây được hỗ trợ bởi quỹ đầu tư sàn giao dịch đã phá sản FTX. Sau sự cố FTX phá sản, CEO của LayerZero, Bryan Pellegrino, đã cấu trúc một thỏa thuận và mua lại toàn bộ những phần vốn chủ, chứng quyền mã thông báo và các thỏa thuận khác từ FTX, FTX Ventures và Alameda Research. Có vẻ như Crypto unicorn LayerZero đang muốn tách bạch mối liên hệ với FTX sau cú ngã ngựa này.
Theo ghi nhận của BeInCrypto, tại thời điểm đó giao thức LayerZero hiện có khoảng 107 triệu USD số dư tiền mặt trực tiếp và 27 triệu USD tiền nằm trên các chuỗi chủ yếu là stablecoin. Giao thức LayerZero cũng có đến 11.5 triệu USD trên sàn FTX và số tiền này có thể sẽ khó có khả năng thu hồi do vấn đề thanh khoản dẫn đến phá sản của FTX.
LayerZero roadmap
Hiện tại dự án chưa có các cập nhật gì về roadmap trong năm 2022.
Tổng quan về LayerZero token/coin
Theo ghi nhận của BeInCryto, LayerZero Crypto chưa ra mắt, ICO hay có kế hoạch airdrop LayerZero token. Tuy nhiên, tương tự như nhiều giải pháp khác, cộng đồng tin rằng giao thức này sẽ sớm ra mắt LayerZero token và có thể airdrop cho những người tham gia hỗ trợ LayerZero Crypto testnet.
BeInCrypto sẽ cập nhật đến độc giả các thông tin liên quan đến LayerZero coin nếu có trong tương lai. Tham gia nhóm cộng đồng của chúng tôi Telegram | Facebook fanpage | Facebook group để cập nhật những tin tức mới nhất về vấn đề này nhé.
Lời kết
Về cơ bản, khi nhu cầu về tương tác đa tầng, đa chuỗi ngày một tăng lên như hiện tại, kiến trúc multi-chain của giao thức LayerZero có thể sẽ có đất dụng võ. Đóng vai trò là một lớp cơ sở hạ tầng quan trọng, kiến tạo nên một tương lai omnichain, trong vài trò tiên phong của mình, LayerZero protocol sẽ thu hút được nhiều ứng dụng, mang lại lợi ích cho người dùng. Điều này lý giải tại sao giải pháp này đã và đang nhận được sự chú ý của nhiều nhà đầu tư và người dùng như hiện nay.
Tham gia nhóm cộng đồng của BeInCrypto Telegram | Facebook fanpage | Facebook group để cập nhật những tin tức mới nhất về LayerZero và LayerZero coin trong tương lai nhé.
Tất cả thông tin có trên trang web của chúng tôi được xuất bản một cách thiện chí và chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Người đọc tự trách nhiệm với bất kỳ hành động nào thực hiện đối với thông tin được tìm thấy trên trang web của chúng tôi.
Tại Learn, ưu tiên của chúng tôi là cung cấp thông tin chất lượng cao. Chúng tôi dành thời gian để xác định, nghiên cứu và tạo ra nội dung giáo dục hữu ích cho độc giả.
Để duy trì tiêu chuẩn này và tiếp tục tạo ra nội dung tuyệt vời, các đối tác của chúng tôi có thể thưởng cho chúng tôi một khoản hoa hồng cho các vị trí trong bài viết của chúng tôi. Tuy nhiên, những khoản hoa hồng này không ảnh hưởng đến quy trình tạo nội dung không thiên vị, trung thực và hữu ích của chúng tôi.
